Firma produkująca części samochodowe prowadzi import i wewnątrzwspólnotowe nabycie elektrycznych i elektronicznych części zapasowych maszyn do produkcji i urządzeń pomiarowych do użycia wyłącznie w celu utrzymania ruchu własnego parku maszynowego i celów związanych z produkcją. Części i urządzenia te nie są sprzedawane ani oddawane do użytkowania na terenie Polski innemu podmiotowi trzeciemu.
Niektóre z tych części elektrycznych i elektronicznych oznakowane są przez ich producenta symbolem z załącznika nr 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495, z późn. zm.) - dalej u.z.s.e.e. Czy wg powyższego opisu firma spełnia kryteria przedsiębiorcy wprowadzającego sprzęt elektryczny i elektroniczny na terytorium Polski i podlega u.z.s.e.e.?
Firma może być traktowana jako wprowadzająca sprzęt elektryczny i elektroniczny. Zależy to jednak od tego, czy sprowadzane części rzeczywiście są sprzętem w rozumieniu u.z.s.e.e.
Definicję sprzętu podaje art. 3 ust. 1 pkt 10 u.z.s.e.e.
Istotne na potrzeby określenia, czy dany produkt jest sprzętem w rozumieniu u.z.s.e.e. jest szczególnie określenie, czy produkt jest urządzeniem. Na podstawie opracowanego przez Komisję Europejską dokumentu dotyczącego najczęściej zadawanych pytań związanych z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 2002/96 z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (Dz. Urz. UE L 37 z 13.02.2003, s. 24 i L 345 z 31.12.2003, str. 106) należy wyciągnąć wniosek, iż za sprzęt można uznać tylko urządzenie stanowiące pewną całość, tzn. produkt finalny. Przyjęło się nim określać urządzenia lub jednostki (części składowe) urządzeń, które mają bezpośrednią funkcję, posiadają własną obudowę oraz - w stosownych przypadkach - gniazda i połączenia przeznaczone dla użytkownika końcowego. Bezpośrednią funkcję definiuje się jako funkcję podzespołu lub produktu finalnego umożliwiającą jego planowe wykorzystanie zgodnie z instrukcją obsługi załączoną przez producenta dla końcowego użytkownika. Funkcja ta może być dostępna bez dodatkowych złożonych operacji technicznych, poza prostymi operacjami, które może wykonać każda osoba. W większości przypadków nie są więc sprzętem same części składowe urządzenia będącego produktem finalnym pomimo tego, że zostały oznaczone symbolem określonym w załączniku nr 3 do u.z.s.e.e.

Jeżeli jednak sprowadzane do kraju produkty są sprzętem w rozumieniu u.z.s.e.e. do rozstrzygnięcia pozostaje, kto odpowiada za sprzęt sprowadzony do kraju w drodze jego wewnątrzwspólnotowego nabycia (w przypadku importu to importer zawsze odpowiada za wprowadzony na rynek sprzęt). Zgodnie z definicją wprowadzającego sprzęt za wprowadzającego sprzęt uznaje się tylko podmioty, które doprowadzają po raz pierwszy do pojawienia się w obrocie sprzętu na terenie UE. Podmioty, które następnie zajmują się dystrybucją takiego sprzętu, nie są uważane za wprowadzającego sprzęt. Zgodnie z art. 3a ust. 1 u.z.s.e.e., w przypadku gdy wprowadzający sprzęt nie jest wpisany do rejestru albo będąc wpisanym do rejestru nie realizuje zgodnie z u.z.s.e.e. obowiązków obciążających wprowadzającego sprzęt (obowiązki, o których mowa w art. 7, 13, 18, 19, 21, 24, 25, 27-34, 64 i 67 u.z.s.e.e.) obowiązki w odniesieniu do tego sprzętu przejmuje przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia tego sprzętu.

Dokonując więc wewnątrzwspólnotowego nabycia sprzętu należy sprawdzić, czy wprowadzający sprzęt (jego producent lub przedsiębiorca, który dokonał importu tego sprzętu po raz pierwszy na terytorium UE) jest wpisany do rejestru prowadzonego przez GIOŚ. Sprawdzić należy również, czy wprowadzający sprzęt, będąc wpisanym do rejestru, realizuje zgodnie z u.z.s.e.e. obowiązki obciążające wprowadzającego sprzęt. Przyjąć należy, że chodzi o realizację obowiązków przez wprowadzającego sprzęt, które w przypadku ich nierealizowania następnie przejmuje przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia w stosunku do sprzętu, który został wprowadzony na terytorium kraju przez przedsiębiorcę dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Przepis art. 3a ust. 3 u.z.s.e.e. wskazuje, iż w zakresie, w jakim przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia poniósł koszty gospodarowania zużytym sprzętem, przysługuje mu roszczenie w stosunku do wprowadzającego sprzęt, który wprowadził ten sprzęt do obrotu. Koszty te mogą obejmować zarówno koszty poniesione przez przedsiębiorcę dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia w celu prawidłowego wypełnia obowiązków określonych w art. 3a ust. 1 u.z.s.e.e., jak i koszty pokrycia zobowiązań z tytułu opłaty produktowej. Roszczeń tych przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia będzie musiał dochodzić przed sądem cywilnym od wprowadzającego sprzęt w przypadku ich dobrowolnego niepokrycia przez wprowadzającego sprzęt.

Paweł Sosnowski