- Mam skierowanie ze wskazaniem „pilne” do poradni endokrynologicznej. Jestem po usg tarczycy i konieczne jest skontrolowanie guzka poprzez wykonanie biopsji. Na 12 obdzwonionych na początku października placówek medycznych udzielających świadczeń na NFZ w Rzeszowie w poradni endokrynologicznej tylko w dwóch otrzymałam informację, że ze skierowaniem „pilne” najwcześniejszy termin wizyty to 6 i 8 grudnia br. – mówi nasza czytelniczka.

Czytaj także na Prawo.pl: Pacjent ze skierowaniem w trybie pilnym ma pierwszeństwo przed przypadkami stabilnymi >

– W pozostałych rejestratorki informowały o terminach na styczeń lub luty 2023 r. Najczęściej wskazywanym przez nie rozwiązaniem w tej sytuacji było to, bym podeszła bezpośrednio do lekarza pracującego w przychodni i zapytała, czy przyjmie mnie dodatkowo. Zastanawiam się jednak, czy to słuszne, że moja wizyta pilna ma być uzależniona tylko i wyłącznie od dobrej woli lekarza – dodaje.

Okazuje się, że część przychodni nie prowadzi oddzielnych kolejek dla pacjentów ze skierowaniem pilnym i przypadków stabilnych.

Skierowanie pilne powinno być zrealizowane wcześniej

Andrzej Troszyński, p.o. rzecznika prasowego NFZ zaznacza, że niewątpliwie takie sytuacje świadczą o nieprawidłowym zarządzaniu kolejnością udzielanych świadczeń. Wskazuje na akt prawny regulujący kwestię kolejności udzielania świadczeń. Jest to przede wszystkim rozporządzenie Ministra Zdrowia z 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej.

Sprawdź PYTANIE i ODPOWIEDZ eksperta w LEX:

Czy fizjoterapeuta może weryfikować pacjentów ze skierowaniami z dopiskiem "cito" pod kątem pilności ich zabiegów? >>>

Czy istnieje możliwość wielokrotnej zmiany terminu przyjęcia pacjenta zakwalifikowanego w trybie planowym, z uwagi na potrzeby oddziału? >>>

 

 

Z kolei Jarosław Rybarczyk z biura prasowego MZ zaznacza, że zgodnie z rozporządzeniem to podmiot leczniczy, do którego zgłosił się pacjent w celu uzyskania świadczenia kwalifikuje go do właściwej kategorii medycznej. - W przypadku świadczeń specjalistycznych udzielanych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej, na które wymagane jest skierowanie, podmiot leczniczy przy kwalifikacji powinien jedynie wziąć pod uwagę kategorię medyczną wskazaną na skierowaniu – dodaje.  Oznacza to, że lekarz nie jest związany kategorią wskazaną przez lekarza wystawiającego. Po ocenie wszystkich czynników może zmienić kategorię - zarówno ze stabilnej na pilną, jak i z pilnej na stabilną - dodaje. Podkreśla, że kwalifikacja pacjenta do kategorii medycznej „przypadek pilny” powinna nastąpić, jeżeli konieczne jest pilne udzielenie świadczenia ze względu na dynamikę procesu chorobowego i możliwość szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub znaczące zmniejszenie szans na powrót do zdrowia.

Podkreśla jednak przy tym, że pacjenta zakwalifikowanego do kategorii medycznej „przypadek pilny” umieszcza się na liście oczekujących przed pacjentami zakwalifikowanymi do kategorii medycznej „przypadek stabilny”, gdyż taka osoba powinna uzyskać świadczenie jak najszybciej.

Skierowanie pilne w teorii i praktyce

Tyle że, jak to często bywa, teoria sobie, a praktyka sobie. Dyrektor SP ZOZ nr 1 w Rzeszowie, dr n. ekon. Grzegorz Materna informuje nas, że w placówkach, którymi zarządza pacjenci ze skierowaniem w kategorii „pilne” przyjmowani są wcześniej niż ci z kategorią „przypadek stabilny”.

– Przykładowo według stanu na 11 października br. pacjentowi ze skierowaniem do poradni endokrynologicznej, na którym ma zaznaczoną kategorię medyczną „przypadek pilny” proponowany jest termin 13 października 2022 r. Kolejki oczekujących do specjalistów prowadzone są zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi zasad prowadzenia harmonogramów przyjęć i list oczekujących. Jeżeli do danego specjalisty jest kolejka, proponowany jest pierwszy wolny termin wg harmonogramu lekarza, osobno dla kategorii „przypadek stabilny”, osobno dla kategorii „przypadek pilny” – mówi dr Grzegorz Materna.

Dodaje, że podczas rejestracji pacjenta do specjalisty brane są pod uwagę wskazania ze skierowania tj. zaznaczona kategoria „przypadek pilny”.

Tyle tylko, że nasza czytelniczka inne informacje uzyskała w rejestracji poradni endokrynologicznej należącej do SP ZOZ nr 1 w Rzeszowie. Wynikało z nich, że zapisy do poradni na nowy rok rozpoczynają się po 10 listopada br., skierowanie pilne nie ma tu znaczenia, obecnie można jedynie podejść do lekarza i zapytać czy przyjmie dodatkowo. – Lekarz u nas jest tylko jeden, jest bardzo duże obłożenie pacjentów i nie możemy już dopisywać do listy – cytuje słowa rejestratorki czytelniczka.

- W 2021 r. nasza jednostka przyjęła do lekarzy poradni specjalistycznych 1567 pacjentów z kategorią „przypadek pilny” i 22 805 pacjentów „przypadek stabilny” – informuje Grzegorz Materna.

Pacjenci skarżyli się RPP na brak realizacji skierowań pilnych

Wojewódzkie oddziały NFZ w sprawozdaniach z realizacji świadczeń nie mają podziału na „pilny” i „stabilny” tryb przyjęcia,  gdyż z punktu widzenia rozliczania udzielonych świadczeń jest to niepotrzebne.

- NFZ może takie dane pozyskać wyłącznie podczas fizycznej weryfikacji dokumentacji medycznej u świadczeniodawców – mówi Rafał Śliż, rzecznik prasowy Podkarpackiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Rzeszowie.

Czytaj w LEX: Planowanie zdolności do realizacji świadczeń medycznych w aspekcie kontraktowania >>>

Jak dodaje, w tym roku nie wpłynęła do oddziału żadna skarga dotycząca problemów z realizacją skierowania w trybie pilnym. Podobnie skarg nie odnotował Świętokrzyski Oddział Wojewódzki NFZ w Kielcach, jak informuje Marzena Nosek z Zespołu Komunikacji Społecznej i Promocji tego oddziału.

Natomiast wpływały one do Rzecznika Praw Pacjenta (RPP). Problemy z pierwszorazową rejestracją i terminami oczekujących zgłosiło:

  • w 2021 r. 4297 osób, w tym skierowań pilnych dotyczyło 197 zgłoszeń
  • w 2022 r. do 11 października zgłoszeń w tym zakresie było 711, w tym skierowań pilnych dotyczyło 81.

Dane dotyczą zgłoszeń w zakresie POZ, AOS i lecznictwa szpitalnego. - Najczęściej zgłaszane problemy, które dotyczą rejestracji skierowań, to m.in.:

  • długi czas oczekiwania na konsultację u lekarza specjalisty;
  • rozbieżności w informacji wskazywanej w informatorze NFZ o terminach leczenia, a informacji otrzymanej w placówce medycznej;
  • odmowa rejestracji skierowania bez potwierdzenia tej odmowy na skierowaniu;
  • nierespektowanie statusu „pilne” na skierowaniu;
  • odsyłanie do lekarzy (przez poradnię, do której chory jest kierowany w trybie pilnym), aby potwierdzić wskazanie do pilnego przyjęcia pacjenta

– wylicza Marzanna Bieńkowska, zastępca dyrektora Departamentu Dialogu Społecznego i Komunikacji w biurze RPP.  - Zgłaszane są również przypadki odsyłania pacjentów przez rejestrację do lekarza, by ten zdecydował o niezwłocznym i pilnym przyjęciu - dodaje.

Jednak jeszcze raz trzeba podkreślić, że jest to działanie nieuprawnione.

- Wydaje się więc, że na pytanie, czy uprawnionym jest uzależnienie wpisania na określoną listę od subiektywnej opinii i dobrej woli lekarza przyjmującego skierowanego do niego pacjenta, odpowiedź jest przecząca. Niemniej jednak należy zastrzec, że jest to interpretacja bardzo ogólna i każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie – przekazuje stanowisko Działu Prawnego Michał Niepytalski z biura prasowego Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie.

Czytaj w LEX: Prawo pacjenta do żądania innej opinii lekarza, pielęgniarki, położnej lub zwołania konsylium lekarskiego >>>

Czytaj w LEX: Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej przez personel medyczny będący w stanie nietrzeźwości - problematyka prawna >>>