Akredytacja placówek zdrowotnych jest dobrowolna i wymaga spełnienia określonych standardów dotyczących funkcjonowania podmiotu albo udzielanych świadczeń zdrowotnych. Część z nich jest obligatoryjna, co oznacza, że bez ich spełnienia przychodnia albo szpital nie przejdą procedury pomyślnie. Spore zmiany w obszarze akredytacji wprowadziła ustawa o jakości i bezpieczeństwie pacjenta – na mocy aktu Rada Akredytacyjna przygotowała obszerne wytyczne dla podmiotów medycznych. Ustawa zakłada także, że przegląd akredytacyjny – a więc sprawdzenie w praktyce, jak szpital lub przychodnia spełnia deklarowane standardy – będzie przeprowadzany przez zespół wizytatorów składający się z co najmniej dwóch osób. Najpierw trzeba ich jednak powołać, ale też… znaleźć.
Czytaj komentarz praktyczny w LEX: Pietraszewska-Macheta Agnieszka, Procedura akredytacji placówki medycznej krok po kroku>
Czytaj również: Ministerstwo Zdrowia opublikowało nowe standardy akredytacyjne dla szpitali
Są standardy akredytacyjne dla przychodni, wskaźników na razie brak
Niezależność i doświadczenie kluczowe
Podczas XXVII Ogólnopolskiej Konferencji „Jakość w opiece zdrowotnej” Agnieszka Pietraszewska-Macheta, dyrektor Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, zaznaczyła, że jednym z wyzwań, jakie obecnie stoją przed organizacją, jest nabór na wizytatorów, zarówno w podmiotach Podstawowej Opieki Zdrowotnej, jak i w szpitalach. Jako pierwszy miał zakończyć się nabór w przychodniach – pierwotnie przewidywano, że potrwa do 5 maja br., przedłużono go jednak o miesiąc. Z kolei wizytatorzy szpitalni poszukiwani są na razie do 30 maja br.
Czytaj komentarz praktyczny w LEX: Wójcik Ewelina, Wdrożenie ustawy o jakości w ochronie zdrowia - mapa procesu>
Cała procedura jest dość skomplikowana, ma jednak zapewnić, że na stanowisku znajdą się odpowiednie osoby. Nabór odbywa się w ramach otwartego i konkurencyjnego postępowania kwalifikacyjnego, w trzech etapach. Pierwszy z nich polega na ocenie spełnienia wymagań formalnych, następnie wiedza jest sprawdzana w pisemnym teście, a na końcu odbywa się rozmowa kwalifikacyjna. Warunki przeprowadzania testu wiedzy zostały szczegółowo ustalone w rozporządzeniu o szczegółowym trybie organizowania oraz przeprowadzania okresowego testu wiedzy niezbędnej do przeprowadzania przeglądów akredytacyjnych. Zgodnie z par. 5 test wiedzy ma formę pisemną lub dokumentową i składa się z pytań zamkniętych z możliwością jednokrotnego wyboru odpowiedzi. Liczba i zakres pytań w teście wiedzy zależy od standardów akredytacyjnych dotyczących rodzaju działalności leczniczej albo zakresu świadczeń, dla których jest przeprowadzany test. Trwa od 90 do 120 minut w zależności od liczby pytań. Warto przy tym wskazać, że sprawdzanie wiedzy wizytatora nie kończy się tylko na teście w czasie naboru. CMJ przypomina, że osoby, które już znalazły się na liście, także podlegają okresowym testom, które przeprowadza się co dwa lata od momentu wpisu na listę. Mają na celu sprawdzenie aktualności wiedzy wizytatorów i utrzymanie wysokiego standardu ich pracy.
Czytaj artykuł w LEX: Dytko Jan, Postępowania w sprawie akredytacji w ochronie zdrowia>
Cena promocyjna: 125.1 zł
|Cena regularna: 139 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 83.4 zł
Osoba, która pomyślnie przejdzie wszystkie etapy, uzyskuje wpis na listę na okres czterech lat. Kandydat na wizytatora musi mieć ukończone studia wyższe, posiadać „odpowiednią wiedzę i doświadczenie”, a także znać przepisy prawne potrzebne do przeprowadzania oceny akredytacyjnej. Wymaga się od niego również minimum trzyletniego doświadczenia zawodowego w placówkach medycznych, które daje pewność, że będzie w stanie właściwie spełniać swoje obowiązki. Musi mieć również kwalifikacje pozwalające na proponowanie wizytowanym placówkom konkretnych działań naprawczych i rozwojowych, które w przyszłości pomogą im w podniesieniu jakości udzielanych świadczeń.
W praktyce wizytator powinien wykonywać zawód medyczny, ale też cechować się obiektywizmem i pozostawać niezależny. Nie może być np. związany z podmiotem, który ocenia, bo zostałoby to uznane za konflikt interesów. Szczegółowy katalog wyłączeń określa ustawa o jakości. To m.in.: sytuacja, gdy krewny wizytatora należy do wizytowanego podmiotu albo gdy przeciwko wizytatorowi wszczęto postępowanie (np. dyscyplinarne, karne). Za wykonywana pracę otrzymuje on także wynagrodzenie, liczone za każdy dzień wizyty akredytacyjnej. Nie może ono przekraczać 40 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w pierwszym kwartale poprzedniego roku.
Jak zapowiedziała dyrektor Pietraszewska-Macheta, wszystkie nabory na wizytatorów powinny zakończyć się w 2025 r. – Chcemy, aby od 2026 r. zaczęli już wykonywać obowiązki i funkcjonować – zaznaczyła.
Podkreśliła przy tym, że zależałoby jej na tym, aby w przyszłości powstała specjalna dedykowana platforma dla wizytatorów, która służyłaby do poszerzania wiedzy i wymiany doświadczeń. W tej chwili nie pozwala jednak na to budżet instytucji.
Czytaj także w LEX: Łokaj Maciej, Obowiązki kierownika placówki medycznej wynikające z ustawy o jakości>
Chętnych na razie niewielu
Marcin Kalinowski, kierownik Działu Akredytacji CMJ, podczas konferencji podkreślał, że zdecydowanie się na pełnienie funkcji wizytatora to niepowtarzalna szansa, by zobaczyć, jak placówki medyczne funkcjonują „od środka”. To także okazja, by zainspirować się działającymi w praktyce rozwiązaniami, ale też spojrzenie na to, jakich błędów potencjalnie można uniknąć w swojej placówce. Problem jednak w tym, że chętnych na pełnienie funkcji na razie jest niewielu – stąd także decyzje o przedłużaniu naborów. Jak przytaczał Kalinowski, akredytację posiada obecnie 201 szpitali. Natomiast kandydatów na wizytatorów jest obecnie zaledwie 33. Jeśli sytuacja się nie zmieni, brak chętnych może być wkrótce problemem w funkcjonowaniu przeglądów.
Kalinowski zwracał uwagę, że wyzwaniem dla szpitala albo przychodni, które starają się o akredytację, wyzwaniem jest jednocześnie to, że na ewentualną weryfikację i wizytację będą musieli być przygotowani tak naprawdę przez cały czas. Zespół może się bowiem pojawić w placówce zarówno przed uzyskaniem certyfikatu akredytacyjnego, jak i po zakończeniu procedury jego przyznawania.
Zobacz także szkolenie w LEX: Pietraszewska-Macheta Agnieszka, Akredytacja placówki medycznej krok po kroku>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
