Naczelnik urzędu skarbowego wydał decyzję określającą wysokość zobowiązania podatniczki w podatku dochodowym od osób fizycznych. Podatniczka odwołała się od tej decyzji. Podatniczka jest osobą niewidomą. Podniosła ona, że dokonała odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne - opłacenie przewodników osoby niewidomej. Wskazała, że zgodnie z przepisami jeżeli wydatki te nie przekraczają kwoty 2.280 zł, to ich poniesienie nie musi być wykazane dokumentami.

 

Niepełnosprawny w pracy. Komentarz praktyczny czytaj tutaj>>

Utrzymanie w mocy

Dyrektor Izby Administracji Skarbowej utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego. Wskazał, że podstawę obliczenia podatku stanowi dochód, po odliczeniu m. in. wydatków na cele rehabilitacyjne, jeśli podatnik jest osobą niepełnosprawną. Wydatkiem na cele rehabilitacyjne może być opłacenie przewodnika osoby niewidomej.

Czytaj w LEX: Ulga rehabilitacyjna na przykładach >

Organ odwoławczy podkreślił, że jeżeli wydatki te nie przekraczają rocznie kwoty 2.280 zł, to nie ma obowiązku ich dokumentowania. Nie oznacza to jednak, że organ podatkowy nie może poszukiwać dowodów, które uprawdopodobniałyby poniesienie tych wydatków. Na żądanie organów podatkowych podatnik ma bowiem obowiązek przedstawić dowody, w tym imię i nazwisko przewodnika osoby niewidomej.


Czy pracownik ochrony fizycznej może odmówić skierowania na kurs przewodnika psa, niezbędny do wykonywania obowiązków służbowych czytaj tutaj?>>

 


Zeznania przewodniczki

Podatniczka wskazała dane osobowe osoby, która pełniła funkcję jej przewodniczki. Przesłuchana przewodniczka przyznała, iż zaprowadzała podatniczkę do różnych placówek medycznych na umówione wizyty lekarskie. Zastrzegła jednak, że z tego tytułu nie otrzymywała żadnego wynagrodzenia.

 

Jakie nowe uprawnienia mają osoby niepełnosprawne czytaj tutaj>>

Pojęcie „opłacenia przewodnika”

Organ podatkowy podkreślił, że ustawa przewiduje limit kwotowy na poziomie 2.280 zł. Jest to jednak jedynie maksymalna dopuszczalna wysokość odliczenia. Nie jest to natomiast ryczałt. Podstawą odliczenia może być zatem rzeczywiście wypłacone wynagrodzenie dla przewodnika osoby niewidomej. Odliczając kwotę 2.280 zł, podatniczka nie miała więc racji. Naliczenie podatku dokonane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego było zatem poprawne.

Sprawdź w LEX: Czy można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej faktury na zakup pieluchomajtek (wykupione poza limitem dofinansowania) dla osoby z I grupą inwalidzką? >

Podatniczka wniosła skargę na decyzję organu drugiej instancji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie. Sąd uznał jednak skargę za nieuzasadnioną i ją oddalił. WSA uznał, że organy podatkowe prawidłowo ustaliły okoliczności faktyczne sprawy. Rolę przewodniczki pozwanej pełniła jej córka. Świadczyła ona pomoc okazjonalnie. Córka podatniczki czyniła to zasadniczo bezpłatnie, otrzymała jedynie w ramach podziękowania „wynagrodzenie rzeczowe” - warzywa. Podatniczka przekazała jej w szczególności ziemniaki, marchew i buraki. Na tę okoliczność zeznawał mąż podatniczki.

 

Niepełnosprawni muszą walczyć o swoje przywileje czytaj tutaj>>

 

Wydatki faktycznie poniesione 

Nie było w sprawie spornym, iż podatniczka jest osobą niepełnosprawną - niewidomą. W związku z tym przysługiwało jej uprawnienie do odliczenia wydatków poniesionych na przewodnika. Podatniczka nie miała obowiązku dokumentować wydatków na ten cel. Odliczeniu nie przeszkadzało również to, że nie istniała pisemna umowa z przewodniczką - wskazał sąd.

Sprawdź w LEX: Czy można odliczyć ulgę rehabilitacyjną jeżeli łóżko rehabilitacyjne zostało zakupione przed otrzymaniem decyzji o niepełnosprawności? >

Jednakże możliwość odliczenia wydatków nie wynika z samego faktu inwalidztwa - podkreślił sąd. Samo orzeczenie o niepełnosprawności nie oznacza prawa do odliczenia kwoty 2.280 zł. Wydatki te bowiem muszą być faktycznie poniesione. Ulga ta ma na celu ułatwiać osobom niepełnosprawnym rehabilitację i normalne życie. W orzecznictwie i literaturze wskazuje się, że brak obowiązku dokumentowania tych wydatków nie oznacza, że organy nie mogą badać, czy faktycznie zostały one poniesione.

To nie ryczałt

WSA w pełni zgodził się z poglądem organów podatkowych, iż nie można traktować kwoty 2.280 zł jako ryczałtu podlegającego automatycznemu odliczeniu, jak chciała tego podatniczka. Przepis posługuje się tu wyraźnie pojęciem „w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł”. Oznacza to, że poniesione przez osobę niewidomą koszty związane z korzystaniem z pomocy -przewodnika, podlegają uwzględnieniu jedynie w takiej wysokości, w jakiej faktycznie były wydatkowane.

Sprawdź w LEX: Jak skorzystać z ulg w podatku dochodowym od osób fizycznych? >

Uprawnienia organów

To, że na podatniku nie ciąży obowiązek dokumentowania wskazanych wydatków, nie oznacza również, że organy nie mogą weryfikować ich poniesienia. Osoba niewidoma nie musi ściśle dowodzić wysokości wynagrodzenia przewodnika. Powinna jednak uprawdopodobnić fakt poniesienia kosztów na ten cel. W razie wątpliwości, organy podatkowe mogą prowadzić odpowiednie postępowanie wyjaśniające. Odciążenie podatnika w zakresie dokumentowania wydatków nie powoduje bowiem, że organy podatkowe nie mogą kwestionować faktu ich rzeczywistego poniesienia - podkreślił WSA.

Sprawdź w LEX: Czy na fakturze za leki jako nabywca musi być wskazana osoba widniejąca na recepcie czy też może być to osoba, która kupiła dla niej leki? >

Rozbieżności w dowodach

Poza tym, na korzyść podatniczki uwzględniono zeznania jej męża, który wskazywał, że rozliczała się ona z córką poprzez przekazanie jej żywności. Wartość warzyw została uwzględniona przez organy podatkowe przy wydawaniu decyzji. Tymczasem córka podatniczki wskazywała, że nie uzyskała żadnych przysporzeń od matki - wskazał sąd administracyjny i oddalił skargę.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 19 grudnia 2018 r., I SA/Lu 678/18, LEX nr 2604592.