1 lipca br. ruszył pilotaż Centrów Zdrowia Psychicznego (CZP). Umowy w sumie podpisano z 27 placówkami. Ostatnie kilka dni temu. W Warszawie powstały trzy takie centra: na Mokotowie, Woli i Bródnie oraz Targówku.
Celem pilotażu jest przetestowanie w ciągu trzech lat nowych warunków organizacji i sposobu finansowania opieki psychiatrycznej u dorosłych. Później takie zmiany mają zostać wprowadzone w całej Polsce. Pilotaż obejmie obszar zamieszkały łącznie przez 10 proc. mieszkańców Polski.
Pilotaż w psychiatrii, by pacjent z myślami samobójczymi nie stał w kolejce czytaj tutaj>>
Można przyjść po pomoc z ulicy
Co jest nowością w polskiej opiece psychiatrycznej do Centrów Zdrowia Psychicznego można przyjść bez zapowiedzi, poradzić się, jak rozwiązać problem, uzyskać wsparcie, rozpocząć leczenie. W przypadkach pilnych plan pomocy opracowywany jest w ciągu maksimum 72 godzin od zgłoszenia się do Punktu Zgłoszeniowo-Koordynacyjnego (PZK). Takie punkty muszą być czynne nie krócej niż od 8 do 18 w dni robocze.
Osoba zgłaszająca się do CZP w pierwszej kolejności trafia nie do rejestracji, a do profesjonalisty (psychologa, pielęgniarki psychiatrycznej, terapeuty środowiskowego). Po dokonaniu oceny potrzeb ustala on wstępny plan pomocy i terminy jej udzielenia. W takim punkcie pacjent dowiaduje się o możliwościach leczenia, a także miejscach uzyskania świadczeń pomocy społecznej.
- Człowiek w kryzysie psychicznym ma poczucie bezradności – podkreśla prof. Jacek Wciórka, psychiatra, prowadzi Mokotowskie Centrum Zdrowia Psychicznego, kierownik I Kliniki Psychiatrycznej. - Centrum oferuje pomoc, która jest łatwo dostępna. Natychmiast następuje kontakt z fachowcem, a nie z rejestratorką. On sprawdza co szybko można zrobić. Jeśli rzecz wymaga dalszej interwencji, pracownik kieruje do różnych form opieki, którą dysponuje.
Prof. Wciórka podał, że na Mokotowie Centrum Zdrowia Psychicznego działa od października. Do tej pory zatelefonowało lub przyszło do nich ponad 600 osób.
Psychiatra podkreśla, że nowy model opieki daje możliwość zaoferowania pacjentowi pomocy kompleksowej, skoordynowanej i szybko dostosowanej.
- Trzy czwarte zgłoszeń to byli ludzie, którym brakowało informacji, otuchy, wsparcia. Jedna czwarta wymagała pomocy medycznej – podaje prof. Wciórka.
Asystent wie, co czuje pacjent
Nowością jest możliwość zatrudniania asystentów zdrowienia, tj. osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego po odpowiednim przeszkoleniu.
Centra mają możliwość zatrudniania asystentów zdrowienia. Są oni przy pacjentach, którzy nie mają bliskich, towarzyszą im podczas grupowych zajęć terapeutycznych, wspierają swoim doświadczeniem rodziny osób chorujących.
Spada liczba samobójstw wśród dorosłych, rośnie u dzieci i młodzieży czytaj tutaj>>
Spadła liczba hospitalizacji
Marek Balicki, kierownik Biura ds. pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego podkreśla, że ze wstępnych informacji z centrów wynika, że spadła liczba hospitalizacji.
- Pilotaż to odpowiedź na kryzys w psychiatrii – mówi prof. Marek Balicki. - Ma on wiele przyczyn, dwie najważniejsze to niski poziom finansowania, a drugi to niewłaściwy sposób opieki. W pilotażu zmieniamy jedno i drugie, dlatego pierwsze wnioski są bardzo obiecujące, dają nadzieję, bo we wszystkich centrach zadziało się coś pozytywnego.
Balicki podkreśla, że we wszystkich centrach ruszyły punkty konsultacyjne i w wielu centrach zmniejszono liczbę hospitalizacji.
- Pozytywne efekty przyniosła zmiana sposobu finansowania – podkreśla Balicki. – W pilotażu nie płacimy za procedury, ale za opiekę nad daną populacją. Koncentrujemy się na pomocy osobie, która jest w kryzysie, a nie na rozliczeniu punktów.
Balicki dodaje, że pilotaż daje więcej autonomii dyrektorom centrów, bo to oni decydują jak zorganizować pomoc dla danej społeczności.
Rusza pilotaż Centrów Zdrowia Psychicznego czytaj tutaj>>
Pilotaż trwa, ale już wprowadzają zmiany
Pilotaż będzie będzie realizowany do połowy 2021 r.
- Ten projekt kończy się za 2,5 roku – mówi Balicki. – Ale już w 2019 r. zostaną ustalone standardy opieki w centrach zdrowia psychicznego. Będziemy wprowadzać zmiany w tym projekcie w miarę jego trwania. Już do 15 stycznia przedstawimy pierwsze rekomendacje koniecznych zmian w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego.
W skład CZP wchodzi co najmniej: poradnia zdrowia psychicznego, zespół leczenia środowiskowego (domowego), oddział dzienny i oddział całodobowy. W przypadku, gdy Centrum nie ma w swojej strukturze którejś z wymienionych komórek musi zawrzeć umowę z podwykonawcą. Przez całą dobę w takim centrum musi być dostępny przynajmniej jeden lekarz.
Jak zacząć budowę strategii w obszarze zdrowia psychicznego czytaj tutaj>>
Załamanie w psychiatrii dla dzieci i młodzieży na Mazowszu
Wiceminister zdrowia Zbigniew Król podaje, że reforma psychiatrii jest podzielona na cztery fazy. Jeśli chodzi o opiekę nad dorosłymi, zaczął się pilotaż. Jeśli chodzi o opiekę nad dziećmi i młodzieżą w kryzysie psychicznym, to teraz tworzą model zmian, które miałby się zacząć w całej Polsce we wrześniu 2019 r. Opierać się on ma o poradnie pedagogiczno-psychologiczne, które należą do ministerstwa edukacji.
- Trwają teraz negocjacje z ministerstwem edukacji narodowej, by do systemu włączyć poradnie pedagogiczno-psychologiczne – mówi Król.
Zawieszony oddział psychiatryczny, nie ma dokąd odesłać dzieci czytaj tutaj>>
Przypomnijmy, że gdy na Mazowszu zamknięto jeden z oddziałów psychiatrycznych dla dzieci doszło do załamania opieki.
- Psychiatria dziecięco-młodzieżowa na terenie Mazowsza stała się już niewydolna – podkreśla prof. Janusz Heitzman, dyrektor Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. - To nie jest błąd organizacyjny. To silny wzrost potrzeb w tej populacji. System nie zabezpiecza potrzeb tego środowiska. Wpycha pacjentów i ich rodziny do szpitala, a te nie są w stanie przyjąć wszystkich. I szkoła, i rodzice jedyne rozwiązanie widzą w tym, by dziecko umieścić w szpitalu.
Uzależnienia. Analiza czytaj tutaj>>
Leczenie uzależnień na nowo
W trzeciej fazie zmian polskiej psychiatrii ma przyjść kolej na modyfikację w leczeniu uzależnień. Zarys tego nowego modelu mamy poznać do końca pierwszego półrocza przyszłego roku. - Do tej pory mamy opracowane leczenie związane z uzależnieniem od alkoholu i narkotyków, a bardzo w małej skali dotykamy największego uzależnienia, czyli od nikotyny. Tu nasza profilaktyka jest niewystarczająca, bo w Polsce z powodu nikotyny umiera 67 tys. ludzi - podaje Król i dodaje, że projektując zmiany będą brać pod uwagę także uzależnienia behawioralne (np. od hazardu, zakupów czy internetu).
Wiceminister podał, że wspólnie z ministerstwem sprawiedliwości będą pracować także nad zmianami w opiece nad pacjentem z chorobą psychiczną, który przebywa w ośrodkach azylowych, chodzi o opiekę nad osobami skazanymi lub po odbytej karze.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
