Prezydent Andrzej Duda podpisał we wrześniu ustawę o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw. Zapowiedział wówczas, że zawarte w niej przepisy Prawa Farmaceutycznego zostaną skierowane do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej. Wniosek wpłynął już do TK.
Prezydent zauważa w nim, że poprawki do ustawy Prawo farmaceutyczne wprowadzono poza poprawkami związanymi merytorycznie z przepisami zawartymi w przedłożeniu rządowym. Wprowadzono je w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy (11 lipca) na posiedzeniu połączonych Komisji: Finansów Publicznych oraz Gospodarki i Rozwoju). Zdefiniowały one m.in. niedozwolone przejęcie kontroli nad podmiotem prowadzącym aptekę ogólnodostępną.
- Materia uregulowana wskazanymi wyżej przepisami prawnymi, dodanymi w trakcie pierwszego czytania, pozostaje poza zakresem regulacji zawartej w projekcie ustawy wniesionym do Sejmu przez Radę Ministrów - pisze prezydent we wniosku do TK.
- Wątpliwości co do zgodności z zasadami zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, ochrony interesów w toku oraz odpowiedniej vacatio legis wywodzonymi z art. 2. Konstytucji budzą przepisy, na mocy których regulację prawną dotyczącą niedozwolonego przejęcia kontroli nad podmiotem prowadzącym aptekę ogólnodostępną, stosuje się do przejęcia kontroli, które nastąpiło po dniu wejścia w życie zakwestionowanej ustawy - zaznacza prezydent.
Czytaj także na Prawo.pl: Koniec ze swobodą zbywania spółek aptecznych
Kontrola następcza - co mówi konstytucja
Konstytucja przewiduje możliwość wystąpienia przez prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności już podpisanej i ogłoszonej w Dzienniku Ustaw ustawy z Konstytucją, w trybie kontroli następczej. Wniosek taki prezydent może złożyć w dowolnym czasie wobec każdej obowiązującej ustawy, a także umowy międzynarodowej lub rozporządzenia. Wniosek ten nie wpływa na obowiązywanie objętego nim aktu prawnego. Dopiero Trybunał Konstytucyjny może uchylić moc obowiązującą jego przepisów, o ile uzna ich niezgodność z Konstytucją.
Czytaj w LEX: Wymagania fachowe i sanitarne aptek >>
Czytaj w LEX: Farmaceuta jako funkcjonariusz publiczny >
"Apteka dla aptekarza" 2.0. - przepisy weszły w życie
Przepisy weszły w życie 28 września. Nowelizacja Prawa farmaceutycznego uszczelnia zasadę "Apteka dla Aptekarza", która miała zapobiegać przejmowaniu aptek przez sieci, w tym zagraniczne. Kontrowersje dotyczą m.in. tego, że przepisy zmieniono bez konsultacji społecznych.
Zasada „Apteka dla aptekarza” wprowadzona do prawa farmaceutycznego w 2017 r. (art. 99 dot. zezwoleń na prowadzenie apteki ogólnodostępnej) miała zachować na rynku status quo, czyli zapobiegać rozrastaniu się sieci. Obecnie jeden podmiot co do zasady może mieć do czterech aptek w całym kraju (prawo, gdy weszło w życie, dotyczyło nowych zezwoleń, więc są podmioty, które mają więcej aptek). Zgodnie z tą zasadą, nową aptekę może prowadzić tylko farmaceuta (lub farmaceuci w ramach wybranych spółek osobowych).
Czytaj w LEX: Warunki prowadzenia apteki w świetle nowego rozporządzenia >>
Mimo wprowadzenia zasady "AdA" sieci rozrastały się.
Czytaj także na Prawo.pl: Sieci aptek rosną mimo zakazu - nowe przepisy mają to ukrócić
Marek Tomków, wiceprezes Naczelnej Izby Aptekarskiej, wyjaśnia, że część podmiotów nie uszanowało tego prawa. - Sieci nie otrzymują co prawda nowych zezwoleń, ale przejmują kontrolę nad istniejącymi aptekami i w ten sposób się rozrastają - zauważa. Jak wyjaśnia Marek Tomków polega to na przejmowaniu akcji lub udziałów w spółkach.
Czytaj w LEX: Minimalne normy zatrudnienia w aptece/dziale farmacji szpitalnej oraz liczba farmaceutów w placówce >>
Z danych zebranych przez ZAPPA wynika, że od wejścia w życie ustawy "Apteka dla aptekarza" w 2017 r. do końca ubiegłego roku sieci przejęły wbrew ratio tej ustawy blisko 1,4 tys. aptek. - 90 proc. z nich przejęły zagraniczne sieci m.in. ze Stanów Zjednoczonych, Cypru, Holandii, Izraela. Wykorzystały osłabienie finansowe aptek podczas epidemii Covid-19 a także związane z 12 letnim brakiem waloryzacji marż urzędowych na leki refundowane - mówi Marcin Wiśniewski (ZAPPA).
Był to argument za doszczelnieniem przepisów "AdA". Sejm wprowadził zmiany do Prawa farmaceutycznego przy okazji nowelizacji ustawa o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych. Po odrzuceniu przez Sejm poprawek Senatu do nowelizacji trafiła ona do prezydenta.
Czytaj w LEX: Rola właściciela apteki a samodzielność kierownika i farmaceuty >>
Rada Przedsiębiorczości (m.in. Konfederacja Lewiatan, Pracodawcy RP, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Związek Banków Polskich, Związek Pracodawców BCC) zaapelowała do prezydenta Andrzeja Dudy o niepodpisywanie tej nowelizacji. Z kolei "Puls Biznesu" poinformował, że Warburg Pincus, amerykański fundusz private equity, który jest właścicielem sieci Gemini wysłał pismo do premiera Mateusza Morawieckiego, prezydenta i prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, w którym ostrzega przed roszczeniami.
Czytaj w LEX: Ekspert o... radzeniu sobie z trudnym klientem w aptece >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
