Pisaliśmy o tym również:
Zmiana warunków zabudowy dla sąsiedniej nieruchomości może naruszać interes właściciela (II OSK 900/09)





 
Wyrok
 
z dnia 1 września 2009 r.
 
Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie
 
II OSK 900/09
 
Nie można wykluczyć, że mimo położenia nieruchomości poza obszarem objętym zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ale w jego sąsiedztwie, może dojść do naruszenia interesu prawnego właściciela (użytkownika wieczystego) takiej nieruchomości. Wiele zależy od tego w jakim stopniu ustalenia planu wpływają na sytuację prawną sąsiednich nieruchomości.
 
 
Skład orzekający
 
Przewodniczący: Sędzia NSA Zygmunt Niewiadomski (spr.).
Sędziowie: NSA Marek Stojanowski, del., WSA Leszek Kamiński.
 
Sentencja
 
Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpoznaniu w dniu 1 września 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej T. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 9 marca 2009 r. sygn. akt II SA/Kr 1290/07 w sprawie ze skargi T. B. na uchwałę Rady Miasta Oświęcim z dnia 29 sierpnia 2007 r. nr XIV/127/07 w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w Oświęcimiu przy ulicy N. (dla części działki nr (...)):
1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie,
2. zasądza od Rady Miasta Oświęcim na rzecz T. B. kwotę 270 (słownie: dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
 
Uzasadnienie faktyczne
 
Wyrokiem z dnia 9 marca 2009 r., sygn. akt II SA/Kr 1290/07, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę T. B. na uchwałę z dnia 29 sierpnia 2007 r. nr XIV/127/07 Rady Miasta Oświęcim w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w Oświęcimiu przy ul. N. (dla części działki nr (...)).
 
Kwestionowanej uchwale skarżący T. B., działający także za mieszkańców sąsiadujących z terenem objętym planem, zarzucił rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 10, art. 14 ust. 5, art. 17 ust. 1 pkt 2, art. 17 ust. 1 pkt 6, art. 17 ust. 4, art. 20 i art. 25 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.) poprzez niepoinformowanie o przystąpieniu do sporządzenia planu oraz sporządzenie oraz uchwalenie planu niezgodnie z § 36 ust. 2 pkt 1 studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Oświęcim - uchwała nr LIX/594/06 z dnia 29 marca 2006 r. oraz z zasadami planowania przestrzennego, a także "nieprzedstawienie do zaopiniowania Wójtowi Gminy Oświęcim projektu planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko"; nieuzyskanie "faktyczne" opinii Wójta Gminy Oświęcim o projekcie planu i uchybienie terminu pozwalającego na uchwalenie planu. Wskazując na powyższe uchybienia skarżący wnosił o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały Rady Miasta Oświęcim oraz zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania.
 
W odpowiedzi na skargę Rada Miasta Oświęcim wniosła o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego na rzecz organu.
 
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, że skarżący nie wykazał zaistnienia w dacie wnoszenia skargi naruszenia jego interesu prawnego lub uprawnienia zaskarżoną uchwałą polegającego na zaistnieniu związku między tą uchwałą a jego własną, indywidualną, sytuacją prawną. Taki związek musi obecnie, a nie w przyszłości, powodować następstwo w postaci ograniczenia lub pozbawienia konkretnych uprawnień albo nałożenia obowiązków. Sąd pierwszej instancji wskazał, że skarżący T. B. jest mieszkańcem (właścicielem nieruchomości) S. M. Sama okoliczność posiadania nieruchomości w sąsiedztwie terenu objętego planem nie legitymuje jeszcze skarżącego do złożenia skargi na uchwałę w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Konieczne było jeszcze wykazanie, iż zaskarżona uchwała narusza interesy prawne i uprawnienia oparte na prawie własności nieruchomości i to nieruchomości nieobjętej zaskarżoną uchwałą. Sąd stwierdził, że skoro skarżący nie ma legitymacji skargowej to nie można badać merytorycznych zarzutów skargi.
 
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył skarżący T. B., zaskarżając wyrok w całości. Skarga kasacyjna została oparta na zarzucie naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), "przez zawężenie wypływającej z tego przepisu legitymacji skargowej skarżącego jedynie do istnienia interesu prawnego z pominięciem istnienia naruszenia uprawnień skarżącego oraz przyjęcie w tej konkretnej sprawie braku tej legitymacji". Skarżący podnosi, że przepis art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym posługuje się alternatywą łączną oraz wymienia drugie pojęcie, tj. uprawnienie jako przesłankę uzasadniającą legitymację skargową. Zdaniem skarżącego nie jest prawidłowa wykładnia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego polegająca na badaniu legitymacji tylko w oparciu o stwierdzenie istnienia interesu prawnego.
 
Powołując się na wyżej wymienioną podstawę "kasacyjną" skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości, a następnie rozpoznanie sprawy i stwierdzenie nieważności uchwały z dnia 29 sierpnia 2007 r. nr XIV/127/07 Rady Miasta Oświęcim w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w Oświęcimiu przy ul. N. (dla części działki nr (...)) zgodnie ze skargą z dnia 10 listopada 2007 r. oraz o zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.
 
Uzasadnienie prawne
 
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna ma usprawiedliwione podstawy. Zasadny jest bowiem zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisu art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) poprzez błędną wykładnię tego przepisu. Błędna wykładnia tego przepisu wynika nie tyle z podnoszonej w skardze kasacyjnej konieczności rozróżnienia pojęć interesu prawnego od uprawnienia, o których mowa w ww. przepisie, co z niemającego podstaw w brzmieniu przedmiotowego przepisu poglądu, że sam fakt położenia nieruchomości poza obszarem objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wyklucza możliwość jego skarżenia. Nie można przecież, w świetle przywołanej regulacji zasadnie twierdzić, że sam ten fakt przesądza, iż interes prawny skarżącego nie może być naruszony, gdy nieruchomość położona jest w sąsiedztwie obszaru objętego przedmiotową zmianą planu. Ta istotna dla sprawy okoliczność powinna być przedmiotem oceny Sądu. Nie można bowiem wykluczyć, że mimo położenia nieruchomości poza obszarem objętym zmianą, ale w jego sąsiedztwie, może dojść do naruszenia interesu prawnego właściciela (użytkownika wieczystego) takiej nieruchomości. Wiele zależy od tego w jakim stopniu ustalenia planu wpływają na sytuację prawną sąsiednich nieruchomości. Jeżeli tak to trzeba podzielić zarzut skargi kasacyjnej naruszenia przywołanego wyżej przepisu art. 101 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, co w konsekwencji skutkuje uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.
 
Rozpoznając ponownie sprawę Sąd pierwszej instancji będzie zobowiązany do oceny kwestii naruszenia interesu prawnego skarżącego, rezygnując z poglądu, że położenie nieruchomości poza obszarem objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego w każdym przypadku (bez wyjątku) oznacza brak naruszenia interesu prawnego, skutkując a priori oddaleniem skargi. W konsekwencji, jeżeli Sąd doszedłby do przekonania, w wyniku dokonania koniecznych w tej mierze ustaleń, w tym tytułu prawnego skarżącego do nieruchomości dotkniętej, jego zdaniem, ustaleniami przedmiotowego planu, że w tym konkretnym przypadku interes prawny skarżącego został naruszony, będzie zobowiązany do oceny zgodności z prawem zaskarżonego planu, w tym oceny czy gmina nie nadużyła przyznanych jej uprawnień, doktrynalnie określonych władztwem planistycznym. Jak bowiem słusznie zauważa się w zaskarżonym wyroku obowiązek uwzględnienia skargi powstaje dopiero wtedy, gdy naruszenie interesu prawnego skarżącego jest związane z jednoczesnym naruszeniem przepisów prawa (władztwa planistycznego).
 
Powyższe orzeczono na podstawie art. 185 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), o kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 tej ustawy.