Projekt rozporządzenia ministra klimatu i środowiska w sprawie stawek opłaty na pokrycie kosztów zagospodarowania odpadów powstałych z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz utworzenia i utrzymania publicznych systemów zbierania tych odpadów był omawiany na ostatnim posiedzeniu Zespołu ds. energii, klimatu i środowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Nie spotkał się z akceptacją samorządowców, bo zaproponowana w projekcie stawka opłaty jest za niska.
Co jeszcze zyskasz? Załóż bezpłatne konto na Moje Prawo.pl >>>
10 groszy za kilogram to za mało
- Mam informacje, ile taka opłata wynosi w trzech krajach członkowskich Unii Europejskiej. W żadnym nie ma opłaty w wysokości 10 groszy. Znalazłem 8 eurocentów i 11 eurocentów. To odpowiednio 35 groszy i prawie 50 groszy. Dlatego proponuję, aby resort klimatu przygotował i przedstawił informację ile wynoszą te opłaty w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Proponuję również podnieść wysokość opłaty do 15 groszy. Wydaje mi się, że to może być granica kompromisu – mówił Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej podczas posiedzenia Zespołu ds. energii, klimatu i środowiska KWRiST
Ten wniosek poparli inni przedstawiciele ogólnopolskich organizacji samorządowych, wchodzących w skład Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
– W tej chwili najtańszym sposobem pozbycia się śmieci jest ich porzucenie, dlatego uważam, że opłata ta powinna być jak najwyższa. Może wówczas konsumenci wymuszą zmiany na producentach – mówił Mariusz Marszał, doradca ds. legislacyjnych przewodniczącego Zarządu Związku Gmin Wiejskich RP. Jego zdaniem nie byłoby dyskusji i dywagowania na temat stawek, gdyby rozwiązano kwestię rozszerzonej odpowiedzialności producenta.
Proponowane stawki: trzykrotnie i dwukrotnie niższe od maksymalnych
Robert Chciuk, dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami w Ministerstwie Klimatu i Środowiska wyjaśnił, że stawki zaproponowane w rozporządzeniu zostały określone przy wykorzystaniu danych oszacowanych przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy na podstawie danych za rok 2021.
– Dlaczego akurat wybraliśmy dane z roku 2021? Po prostu dane za ten rok mamy zweryfikowane i mamy pewność, że są poprawne – wyjaśniał.
W 2021 r. ilość odpadów powstałych z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych objętych przepisami projektowanego rozporządzenia:
- pozostawionych w publicznych systemach zbierania odpadów mogła wynieść od 53 020 Mg do 97 944 Mg;
- porzuconych w miejscach publicznych mogła wynieść od 18 488 Mg do 21 782 Mg.
Natomiast średnie koszty zagospodarowania przedmiotowych odpadów w 2021 r. oszacowano odpowiednio na:
- 5 549 zł/Mg dla publicznych systemów zbierania odpadów oraz
- 7 975 zł/Mg dla uprzątania odpadów porzuconych w miejscach publicznych.
Ponadto dla 2022 r. dokonano waloryzacji tych kosztów:
- 6 994 zł/Mg dla publicznych systemów zbierania odpadów oraz
- 10 052 zł/Mg dla uprzątania odpadów porzuconych w miejscach publicznych.
- Jednocześnie należy wskazać na ograniczoną dostępność danych dotyczących ilości wprowadzanych do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych objętych przepisami projektowanego rozporządzenia. Dane te stanowią tajemnicę handlową i nie są udostępniane przez branże – wyjaśniał dyrektor Robert Chciuk.
Ostatecznie na podstawie tych danych resort klimatu i środowiska zaproponował w projekcie rozporządzenia, aby dla produktów takich jak chusteczki nawilżane, balony oraz wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne i filtry zawierające tworzywa sztuczne sprzedawane do używania łącznie z wyrobami tytoniowymi wynosiły 0,03 zł za sztukę (trzykrotnie mniej niż maksymalna stawka ustawowa).
Natomiast dla pozostałych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych objętych projektowanym rozporządzeniem zaproponowano wysokość stawki dwukrotnie niższą od maksymalnej stawki corocznej opłaty, określonej w ustawie i wynoszącą 0,10 zł za 1 kg.
Sprawdź w LEX: Czy producent opakowań z tworzyw z tworzyw sztucznych, typu talerzyki, kubeczki na napoje podlega pod przepisy SUP? >
Kto wprowadza do obrotu, płaci za sprzątanie
Podstawa prawna do wydania rozporządzenia w sprawie stawek opłaty na pokrycie kosztów zagospodarowania odpadów powstałych z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz utworzenia i utrzymania publicznych systemów zbierania tych odpadów zawarta jest w przepisach ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.
Sprawdź w LEX: Kto jest podmiotem, na którym ciążą obowiązki wynikające z załącznika 9 ustawy SUP? >
Zgodnie z art. 3k ust. 1 i 2 tej ustawy przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych jest obowiązany do ponoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów:
- zbierania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju, które wprowadził do obrotu, pozostawionych w publicznych systemach zbierania odpadów, w tym na pokrycie kosztów utworzenia i utrzymania tych systemów, transportu tych odpadów i ich przetwarzania;
- uprzątania oraz transportu i przetwarzania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju jak odpady powstałe z produktów, które wprowadził do obrotu.
Polecamy też nagranie szkolenia: Implementacja dyrektywy plastikowej- nowe obowiązki >
