Rada Gminy Wysokie Mazowieckie (woj. podlaskie) przyjęła uchwałę w sprawie nadania nazwy ulic w miejscowości Brzózki-Falki. Drodze wojewódzkiej przebiegającej przez miejscowość nadano nazwę „Sokołowska”. W poprzednim stanie prawnym istniała jedynie numeracja budynków. Rada uzasadniła podjęcie uchwały zapewnieniem numeracji porządkowych nieruchomości oraz bezpieczeństwa mieszkańców, umożliwiając precyzyjną lokalizację nieruchomości dla służb porządkowych.
Skargę w tym zakresie wnieśli mieszkańcy i przedsiębiorcy prowadzący biznesy przy drodze, której dotyczyła zmiana. Zarzucili radnym nieskonsultowanie z nimi wprowadzonej zmiany oraz narażanie ich na niepotrzebne koszty związane z aktualizacją danych w dokumentach urzędowych. W odpowiedzi na skargi, gmina wyjaśniła, że konsultacje się odbyły, a wprowadzenie zmian wynikało również z konieczności modernizacji ewidencji gruntów i budynków.
Czytaj też: Uchwały rady gminy w sprawach nazw ulic i placów >>>
Przeczytaj także:
- Tabliczka na domu, nadal obowiązkowa, ale już nie podświetlona
- Jest ulica, ale gdzie jest ten dom? Przepis o nazywaniu dróg wewnętrznych - do zmiany
Konsultacje: albo wcale albo zgodnie z prawem
Sąd uwzględnił wniesione skargi. Wyjaśnił, że nadanie nazwy ulicy należy do istotnych zagadnień mających wpływ na funkcjonowanie społeczności lokalnej. W związku z tym celowe jest przeprowadzenie w tej sprawie konsultacji społecznych. Jednak, wobec wątpliwości natury prawnej co do takiego obowiązku, samo nieprzeprowadzenie konsultacji w takiej sprawie trudno traktować jako uchybienie skutkujące koniecznością stwierdzenia nieważności uchwały. Wymogu takiego nie da się z całą pewnością wywieść z treści art. 5a ustawy o samorządzie gminnym, która w tych sprawach wprowadza jedynie konsultacje fakultatywne. Nie oznacza to jednak obniżenia rangi znaczenia konsultacji społecznych w procesie podejmowania uchwał w sprawie nazw ulic i placów. W każdym przypadku, zaniechanie przez organ gminy przeprowadzenia konsultacji wymaga podania (w uzasadnieniu uchwały) przyczyny, z powodu której nie skonsultował uchwały ze społecznością.
W tej sprawie, gmina faktycznie przeprowadziła konsultacje przed podjęciem skarżonej uchwały, ale w sposób nieprawidłowy. Biorąc pod uwagę, że w sprawie nadania nazwy ulicy są one dobrowolne, gmina która decyduje się je przeprowadzić powinna to uczynić w sposób zgodny z prawem, w szczególności, z poszanowaniem praw wszystkich mieszkańców i podmiotów, których uchwała będzie dotyczyć. Tymczasem w tej sprawie konsultacje przeprowadzono tylko z częścią mieszkańców sołectwa, którego miały dotyczyć zmiany. To właśnie ci mieszkańcy byli skarżącymi w sprawie, a zatem słusznie twierdzili, że nie brali udziału w jakichkolwiek konsultacjach związanych z nadaniem nazw ulic.
WZORY DOKUMENTÓW w LEX:
- Uchwała w sprawie zmiany nazwy ulicy >
- Uchwała w sprawie nadania nazw ulic w miejscowości >
- Uchwała w sprawie zasad używania herbu, flagi i pieczęci gminy >
Konsultacje ograniczone tylko do grupy mieszkańców, względem których uchwała w przedmiocie nadania nazwy ulicy bezpośrednio oddziałuje - czy to poprzez zmianę adresu, konieczność wymiany dokumentów czy danych w innych rejestrach stanowi naruszenie zasady równości wobec prawa. Wszyscy mają bowiem konstytucyjne prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
Czy można nadać nazwę ulicy drodze, która jest ujęta w planie miejscowym pod drogę publiczną? >
Rada gminy Wysokie Mazowieckie, przeprowadzając konsultacje powinna natomiast kierować się celem i rolą konsultacji, aby stanowiły one rzeczywisty instrument uczestnictwa społeczeństwa w rozstrzyganiu ważnej dla niego sprawy. Stosownie do tego, powinna również określić krąg podmiotowy adresatów konsultacji i zasady jej przeprowadzenia.
Trzeba policzyć ile to będzie kosztować
Sąd zauważył też, że podejmując uchwałę prowadzącą do obciążenia osób fizycznych i prawnych - zwłaszcza podmiotów gospodarczych - kosztami wprowadzenia w życie uchwały, rada powinna wnikliwie rozważyć także tę kwestię. Tymczasem takich rozważań w przedmiotowej sprawie zupełnie zabrakło. Sąd podkreślił, że w wyniku podjętej uchwały, w zakresie nieruchomości skarżących, nie została jedynie nadana nazwa ulicy (w poprzednim stanie prawnym istniała jedynie numeracja budynków), ale uległy też zmianie granice miejscowości.
Przepis art. 18 ust. 2 pkt 13 u.s.g. stanowi tymczasem przepis kompetencyjny wyłącznie w przedmiocie nadania/zmiany nazwy ulicy, ale już nie zmiany przynależności poszczególnych nieruchomości do danej miejscowości. W tym zakresie, część kwestionowanej uchwały została podjęta bez wskazania podstawy prawnej. Na taką ocenę uchwały nie mogła mieć też wpływu, podnoszona przez organ w odpowiedzi na skargę okoliczność, że system informatyczny nie pozwalał dotychczas na właściwe przypisanie adresów mieszkańców.
Zdaniem sądu, to system informatyczny, z którego korzysta gmina powinien być dostosowany do nietypowej sytuacji prawnej, w której znajdują się nieruchomości skarżących (przypisanych adresowo do innej miejscowości, mimo położenia w obszarze ewidencyjnym tej miejscowości) a nie odwrotnie.
Wyrok WSA w Białymstoku z 13 grudnia 2022 r. II SA/Bk 551/22
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
