Mąż zaufania, który nagrywa proces wyborczy, staje się administratorem danych osobowych w rozumieniu RODO. Wiąże się to z określonymi obowiązkami i konsekwencjami. Pełnienia funkcji nie ułatwiają ostatnie zmiany kodeksu wyborczego, a połączenie wyborów parlamentarnych z referendum ogólnokrajowym stwarza dodatkowe problemy. Pisaliśmy o tym szerzej w tekście: Mężowie zaufania nie mogą działać na bakier z RODO
Nie można nagrywać spisu wyborców
Z ujednoliconej uchwały PKW nr 211/2023 z 25 września 2023 r. wynika, że od podjęcia przez komisję pracy przed rozpoczęciem głosowania do podpisania protokołów głosowania czynności komisji mogą być rejestrowane przez mężów zaufania wyznaczonych przez komitety wyborcze z wykorzystaniem własnych urządzeń rejestrujących (np. kamerą lub telefonem komórkowym). Przepisy kodeksu wyborczego przewidują tylko rejestrację czynności komisji (bez transmisji).
Dozwolone jest rejestrowanie wyłącznie czynności komisji. Niedopuszczalne jest nagrywanie np. spisu wyborców, czynności wykonywanych przez wyborców, w tym momentu okazywania dokumentu czy też stawiania przez wyborcę znaku „x” na karcie do głosowania. Kodeks wyborczy, mimo uprawnienia do rejestrowania czynności komisji, nie zwalnia mężów zaufania z obowiązków wynikających z innych przepisów prawa, w tym w szczególności dotyczących ochrony danych osobowych i dóbr osobistych.
PKW podkreśla, że wykonywanie uprawnień mężów zaufania, w tym rejestrowanie czynności komisji, nie może:
- utrudniać pracy komisji;
- zakłócać przebiegu głosowania i powagi głosowania;
- naruszać przepisów powszechnie obowiązujących, w tym m.in. dotyczących:
- tajności głosowania,
- ochrony danych osobowych,
- prawa do wizerunku,
- prawa do ochrony prywatności.
Naruszenie przez męża zaufania przepisów dotyczących tajności głosowania, ochrony danych osobowych, prawa do wizerunku i ochrony prywatności może skutkować odpowiedzialnością prawną, w tym karną.
Przekazanie zarejestrowanego materiału
W uchwale PKW wskazuje, że mąż zaufania może:
- przekazać przewodniczącemu komisji zarejestrowany materiał zawierający przebieg czynności komisji, który zostanie zakwalifikowany jako dokument z wyborów. W takim przypadku komisja pakuje nośnik z materiałem, opieczętowuje go i przekazuje w depozyt z innymi dokumentami z wyborów i będą one przechowywane przez 5 lat;
- przesłać go elektronicznie do Ministra Cyfryzacji za pomocą usługi udostępnionej przez tego Ministra, który przechowuje go do stwierdzenia ważności wyborów. Po przesłaniu materiału mąż zaufania kasuje go niezwłocznie z wszelkich nośników pamięci zarówno fizycznych, jak i wirtualnych;
Niedopuszczalne jest przetwarzanie, w tym np. kopiowanie i udostępnianie zarejestrowanych materiałów w innym trybie niż wskazanym wyżej.
PKW podkreśla, że przewodniczący komisji może wydawać polecenia o charakterze porządkowym, w przypadku gdy działania mężów zaufania wykraczają poza ich uprawnienia, utrudniają pracę komisji, zakłócają powagę głosowania lub naruszają jego tajność.
Dopuszczalne jest przemieszczanie się mężów zaufania w trakcie obserwowania przez nich czynności, z zastrzeżeniem, że nie będzie to utrudniało pracy komisji ani zakłócało przebiegu głosowania. Kwestie organizacyjne związane z wykonywaniem funkcji męża zaufania należą do kompetencji przewodniczącego danej komisji, który winien ustalić je i przekazać przybyłym mężom zaufania.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
