Prokurator rejonowy zaskarżył do sądu administracyjnego uchwałę w sprawie uchwalenia statutu sołectwa. Zakwestionował zapisy „Sołeckiej Ordynacji Wyborczej”, w którym rada gminy przyznała zebraniu wiejskiemu kompetencje wyboru i odwołania sołtysa i rady sołeckiej oraz poszczególnych jej członków. Wskazał, że regulacje te naruszają przepis art. 36 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, z którego wynika, że prawo wybierania sołtysa oraz członków rady sołeckiej przysługuje osobom fizycznym mającym status stałego mieszkańca sołectwa i uprawnionym do głosowania.

Zobacz: Jednostki pomocnicze gminy - komentarz, wzory dokumentów i orzeczenia sądów >

Zdaniem prokuratora, przyznanie zebraniu wiejskiemu charakteru elekcyjnego, jest sprzeczne także z regulacją art. 36 ust. 1 u.s.g., w którym wyraźnie stwierdzono, że zebranie wiejskie jest w sołectwie organem uchwałodawczym, wykonawczym – sołtys, natomiast działalność sołtysa wspomaga rada sołecka. Ustawodawca wskazując na uchwałodawczy charakter organu jakim jest zebranie wiejskie nie przyznał mu zatem prawa wyboru organów sołectwa.

Czytaj też: WSA: Niedoszły sołtys na wybory nie może skarżyć się do sądu

Do głosowania nie potrzeba kworum

Prokurator za istotne naruszenie prawa uznał też zapis określający, że „w zebraniu wyborczym powinno uczestniczyć w pierwszym terminie minimum 10 proc. uprawnionych do głosowania mieszkańców sołectwa. Jeżeli w wyznaczonym terminie frekwencja wynosi mniej niż 10 proc. uprawnionych mieszkańców, wyznacza się drugi termin po upływie 15 minut od wyznaczonej godziny zebrania. Postanowienia zebrania są wówczas prawomocne bez względu na liczbę obecnych na zebraniu".

Sprawdź: Czy statut sołectwa może zawierać postanowienie, że wybór sołtysa będzie odbywał się w głosowaniu jawnym? >

Prokurator wskazał, że ustawa o samorządzie gminnym (art. 36 ust. 2) nie wprowadza dla ważności wyboru sołtysa oraz rady sołeckiej żadnego kworum. Zatem każde wybory, bez względu na frekwencję, będą ważne i wyłonią sołtysa oraz członków rady sołeckiej.

 

Zebranie wiejskie uchwala nie wybiera

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim stwierdził nieważność zakwestionowanych przez prokuratura zapisów statutu sołectwa. Podzielił  pogląd prokuratora, że rada gminy niezgodnie z prawem przyznała zebraniu wiejskiemu (jako organowi uchwałodawczemu sołectwa) kompetencji elekcyjnych w odniesieniu do innych organów sołectwa.

LEX Urząd - ułatwia pracę urzędnikom, usprawnia gminę >

Sąd wskazał ponadto, że brak jest podstaw prawnych do przyjęcia, że realizacja prawa wyborczego na podstawie art. 36 u.s.g. może nastąpić jednie w formie udziału w zebraniu wiejskim. Zakwestionowane postanowienia są więc sprzeczne z art. 36 ust 1 i 2 u.s.g.

POLECAMY: Raport o stanie gminy, powiatu, województwa >

Sąd za niezgodny z prawem uznał też zapis określający, że w sprawach nieuregulowanych w statucie sołectwa mają zastosowanie obowiązujące przepisy prawa, postanowienia statutu gminy oraz inne uchwały i zarządzenia organów gminy. WSA wskazał, że nie wszystkie akty prawne wymienione w zakwestionowanym przepisie stanowią źródła prawa, gdyż zgodnie z art. 87 Konstytucji RP nie zalicza się do nich zarządzeń organów gminy oraz te uchwały, które nie mają charakteru powszechnie obowiązującego, czyli aktów, które nie są prawem miejscowym.

Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 4 kwietnia 2019 r. sygn. akt II SA/Go 117/19

Więcej na temat w LEX Urząd

Czy urząd gminy może zatrudnić na stanowisku sprzątaczki osobę, która jest sołtysem na terenie gminy? >

Podział i utworzenie sołectwa - wzór dokumentu >

Uchwała w sprawie statutu sołectwa - wzór dokumentu >