Obywatel zakwestionował przed sądem administracyjnym wybór sołtysa i rady sołeckiej. Wskazał m.in., że w dniu 30 stycznia 2019 r. brał udział w wiejskim zebraniu wyborczym, gdzie wybierano sołtysa oraz członków rady sołeckiej. W trakcie zebrania zgłosił swoją kandydaturę na stanowisko sołtysa, jednak w związku z dostrzeżonymi nieprawidłowościami i wpływem jego kontrkandydatki na komisję wyborczą zrezygnował z kandydowania.

W ocenie wnioskodawcy wybór sołtysa nastąpił z wadą prawną, gdyż osoba wybrana na sołtysa uczestniczyła czynnie w procedowaniu i pracach komisji wyborczej. Wyniki wyborów zostały publicznie, a zebranie wyborcze oficjalnie przez burmistrza zamknięte. Z kolei protokoły z wynikami wyborów nie zostały podpisane.

Obywatel zakwestionował więc podjęte rozstrzygnięcia i zażądał unieważnienia wyborów oraz rozpisania ponownych wyborów.

 

Przebieg wyborów do organów sołectwa kontroluje rada

WSA w Gdańsku odrzucił skargę. Uzasadnił, że merytoryczne rozstrzygnięcie wniosku w przedmiocie unieważnienia wyborów organów sołectwa nie należy do kompetencji sądu administracyjnego. Przepisami Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidują możliwości zaskarżania do sądu administracyjnego przebiegu lub wyniku wyboru sołtysa lub rady sołeckiej.

Sąd wskazał, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym kontrola prawidłowości przebiegu i wyników wyborów do organów sołectwa mieści się w zakresie kompetencji rady gminy. Jej uprawnienie wynikać może wprost ze statutu danej jednostki pomocniczej, który w ramach wyznaczonych treścią art. 35 ust. 3 pkt 2 u.s.g. może obejmować postanowienia przyznające obywatelom prawo do złożenia stosownego środka zaskarżenia skierowanego do tego organu.

Czytaj też: WSA: Wybory rady sołeckiej i sołtysa nie potrzebują kworum

Jeśli nie statut to ogólna kompetencja rady   

Jeżeli zaś statut sołectwa nie przewiduje trybu kwestionowania wyników bądź sposobu przeprowadzenia wyborów do jego organów, możliwość zweryfikowania ich prawidłowości przez radę gminy należy wywodzić z treści ogólnej normy kompetencyjnej sformułowanej w art. 18a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Przepis ten normuje, że rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy; w tym celu powołuje komisję rewizyjną.

Zarzuty dotyczące sposobu przeprowadzenia wyborów do organów jednostki pomocniczej gminy powinny być zatem adresowane do rady gminy, gdyż to ten organ władny jest podjąć stosowne kroki zmierzające do ich weryfikacji.

Postanowienie WSA w Gdańsku z 28 lutego 2019 sygn. akt.  III SO/Gd 9/19