Ustawa o dodatku osłonowym to jeden ze sztandarowych projektów rządu, który ma łagodzić skutki podwyżek energii i gazu. Ustawa została przygotowana i uchwalona w ekspresowym tempie, bez konsultacji z samorządami. Samorządowcy dopiero w ubiegłym tygodniu poznali wzór wniosku o wypłatę dodatku opracowany przez ministerstwo klimatu i środowiska.
Choć ustawa przewiduje, że wniosek o wypłatę dodatku osłonowego można złożyć za pomocą środków komunikacji elektronicznej autoryzując go kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub z wykorzystaniem profilu zaufanego, to zdaniem pracowników pomocy społecznej większość wniosków i tak wpłynie w formie papierowej.
Zobacz w LEX: Rozporządzenie w sprawie wzoru wniosku o wypłatę dodatku osłonowego >
- Tak jest zawsze w przypadku nowych programów. Ponadto dojdzie nam spora rzesza emerytów, wdowców, osób samotnych, którzy nigdy nie byli naszymi klientami i którzy nie korzystają z rozwiązań technologicznych. Już ludzie przychodzą pytać o wnioski papierowe – mówi pracownik socjalny z Lublina, gdzie od 10 stycznia rozpoczął się nabór wniosków.
- W tak małej gminie jak moja, gdzie będzie ponad 1000 osób zainteresowanych dodatkiem, nie będzie z problemów z formularzem. Jesteśmy w stanie wydrukować wnioski na drukarkach – mówi Bartłomiej Kucharczyk, wójt gminy Przytoczno.
Problem jest w większych miastach. Te, ze względu na skalę druk wniosków muszą zamówić w drukarni. - Jest z problem szybką realizacją zlecenia. Nikt z nas wcześniej nie znał wzoru wniosku – mówi Włodzimierz Słomczyński dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zakopanem.
- Druk wniosków to koszt kilkunastu tysięcy złotych. Przed wysłaniem zamówienia, zgodnie z procedurą, musiałam zrobić rozeznanie cenowe - dodaje Jolanta Zarębska, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Grudziądzu. Instytucja już na swoich stronach internetowych poinformowała, że wnioski może wydrukować każdy sam sobie, ale na te dostępne w placówkach pomocy społecznej mieszkańcy muszą poczekać aż do 20 stycznia.
Czytaj więcej: Komu przysługuje dodatek osłonowy>>
Gminy namawiają, aby się nie spieszyć
Rząd chciałby, aby pierwsze pieniądze gminy wpłaciły już w marcu. Dlatego ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że ci którzy złożą wnioski do końca stycznia, pierwszą część wsparcia (podstawowe w wysokości od 400 do 1150 zł, podwyższone od 500 do 1437,50 zł) mają otrzymać do końca 31 marca. Ci, którzy złożą wniosek między 1 lutego a 31 października, otrzymają wypłatę jednorazową. Niektóre samorządy uważają, że dotrzymanie styczniowego terminu jest raczej nierealne, wiele z nich nie kupiło jeszcze oprogramowania do obsługi dodatku osłonowego. A zasięg tego programu jest o wiele większy niż choćby 500 plus i to gminy mają weryfikować poprawność wniosków.
Szkolenie w LEX: Dodatek osłonowy z OPS - zaproszenie na szkolenie online >
- Wiem, że będzie nacisk ze strony wojewodów abyśmy przyspieszyli procedurę, wiem, że w przestrzeni publicznej pojawią się zarzuty, że dobry rząd dał pieniądze, a zły samorząd nie potrafi sobie poradzić z ich dystrybucją w terminie, ale sam namawiam ludzi, aby złożyli wniosek po 1 lutego, bo wtedy otrzymają te 400 czy 500 zł w jednym kawałku a nie w dwóch ratach, z których ta ostatnia będzie płatna gdzieś pod koniec roku - mówi kierownik jednego z MOPS z Dolnego Śląska.
Włodzimierz Słomczyński uważa, że błędem ustawodawcy jest także to, że dopuścił możliwość wypłaty bez pośrednictwa banku. To zwiększy koszt obsługi programu, bo ośrodki pomocy społeczne lub centra świadczeń socjalnych będą musiały organizować kasy, zabezpieczać transporty gotówki, prowadzić buchalterię z tym związaną. A tym, którzy nie podadzą konta bankowego lub nie będą mogli odebrać wypłaty osobiście, trzeba będzie przesłać pieniądze przekazem pocztowym, co jednocześnie pomniejszy przyznane świadczenie o koszty prowizji operatora.
Wydanie decyzji ma być wyjątkiem, ale...
Z założeń ustawy wynika, że proces przyznawania dodatku ma być jak najmniej sformalizowany. Zgodnie z artykułem 11 ustawy o dodatku osłonowym przyznanie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta dodatku osłonowego nie wymaga wydania decyzji. Wydania decyzji wymagają jedynie:
- odmowa przyznania dodatku osłonowego,
- uchylenie lub zmiana prawa do tego dodatku
- rozstrzygnięcie w sprawie nienależnie pobranego dodatku osłonowego.
Z ustawy wynika także, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta przesyła wnioskodawcy informację o przyznaniu dodatku osłonowego na wskazany przez niego adres poczty elektronicznej - o ile wnioskodawca wskazał adres poczty elektronicznej we wniosku o wypłatę dodatku osłonowego. W przypadku gdy wnioskodawca nie wskazał adresu poczty elektronicznej we wniosku podczas odbierania wniosku od wnioskodawcy, należy poinformować go o możliwości odebrania od tego organu informacji o przyznaniu dodatku osłonowego. Decyzja ma więc być wyjątkiem.
- Uważam, że wprost przeciwnie większość wniosków kończyć się będzie wydaniem decyzji. Nie chodzi tylko o odmowę przyznania dodatku osłonowego, ale może być wiele przypadków, gdy wnioskodawca zawnioskuje o dodatek określonej wysokości, ale po weryfikacji dokumentów okaże się, że przysługuje mu niższy niż wnioskował, bo przypominam, że obowiązuje też zasada złotówka za złotówkę. Musi mieć więc prawo do odwołania się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego – wskazuje dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zakopanym. Zwraca też uwagę, że chodzi o wydatkowanie środków publicznych, z których jednostki samorządu terytorialnego będą potem skrupulatnie rozliczane.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
