Zgromadzenie związku międzygminnego ustaliło wysokość diety dla nieetatowych członków zarządu i zastępcy przewodniczącego tego związku.

Wojewoda wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały. Organ nadzoru zarzucił w szczególności, że art. 69 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym mówi o odpowiednim stosowaniu do zgromadzenia związku międzygminnego przepisów dotyczących rad gmin. W oparciu o ten przepis nie można jednak ustalać diet dla członków zarządu takiego związku, gdyż nie są oni radnymi w rozumieniu powołanej ustawy. Przepis art. 25 ust. 4  ustawy o samorządzie gminnym  nie może więc mieć do nich zastosowania.
W odpowiedzi zgromadzenie podkreśliło, że zasadność wypłacania diet wiąże się z tym, że członkowie zarządu związku wykonują czynności podobne do pracy radnego.

WSA przypomniał, iż art. 69 ust. 3  ustawy o samorządzie gminnym  nakazuje jedynie odpowiednie stosowanie do zgromadzenia związku przepisów dotyczących rady gminy. Chodzi zatem o przepisy regulujące działalność rady gminy, które odpowiednio należy odnieść do funkcjonowania zgromadzenia związku międzygminnego. W żadnym jednak razie odesłanie to nie obejmuje odpowiedniego stosowania do członków zarządu związku przepisów dotyczących statusu radnego.

Zdaniem WSA brak jest podstaw do przyznania diet członkom zgromadzenia związku międzygminnego, z uwagi na zasadnicze różnice w ich statusie prawnym w stosunku do statusu radnego, a to właśnie zgromadzenie związku jest niejako odpowiednikiem rady gminy, jako organ stanowiący i kontrolny i do niego wyraźnie adresowana jest norma art. 69 ust. 3 ustawy samorządowej, odsyłając do przepisów o radzie gminy. Tym bardziej przepisów o dietach dla radnych nie można odnosić do członków zarządu związku. Jest to organ wykonawczy związku, a więc odpowiednik wójta w strukturze organów gminy. Wójtowi natomiast nie przysługują diety przewidziane dla radnych, a jedynie diety z tytułu podróży służbowych, wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy obejmujących także pracowników samorządowych, stosownie do art. 43 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych . Z tych uprawnień wójtowie mogą też korzystać o ile wchodzą w skład zarządu związku międzygminnego, podobnie jak i ich zastępcy, będący pracownikami samorządowymi. Z kolei ewentualny udział radnych w zarządzie może być uwzględniony przez właściwe rady gmin przy ustaleniu wysokości diet, stosownie do art. 25 ust. 8  ustawy o samorządzie gminnym .

Zwrócić nadto należy uwagę na okoliczność, że wszyscy członkowie zarządu związku mogą być zatrudnieni jako pracownicy samorządowi, jeżeli statut związku tak postanowi (art. 4 ust. 1 lit. d  ustawy o pracownikach samorządowych ). Wówczas za pracę w zarządzie pobierają wynagrodzenie, co wyklucza samoistnie możliwość uzyskiwania diet należnych radnym. Tak więc kwestia braku jakichkolwiek świadczeń pieniężnych dotyczyć może jedynie nieetatowych członków zarządu, nie będących także radnymi. W takim razie pełnią oni swoją funkcję całkowicie społecznie, co z punktu widzenia zasad konstytucyjnych nie budzi zastrzeżeń, gdyż sama ustawa samorządowa dopuszcza tego typu sytuacje np. w stosunku do członków organów jednostek pomocniczych, dla których przyznanie diet i zwrotu kosztów podróży służbowej nie jest obligatoryjne (art. 37b ustawy). Udział w zarządzie związku jest przy tym dobrowolny, a więc odbywa się na płaszczyźnie akceptacji przez członków zarządu obowiązujących w związku reguł.


Na podstawie: Wyrok WSA w Gliwicach z 9 listopada 2012 r., sygn. akt IV SA/Gl 1476/11, nieprawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.)