Informacje o stanie prac, a właściwie ich braku, pojawiły się w związku z korespondencją marszałek Sejmu Elżbiety Witek po interwencji w tej sprawie ze strony Rzecznika Praw Obywatelskich.
Rząd niezainteresowany, Senat przygotował projekt
Jak zauważa RPO, osoba, której przedstawiono zarzuty lub wobec której wniesiono akt oskarżenia - nawet jeśli nie została pozbawiona wolności - często ponosi dotkliwe straty. Mogą się one wiązać np. z utratą klientów lub zaufania społecznego koniecznego do pełnienia funkcji lub wykonywania zawodu. Dlatego Rzecznik 11 stycznia 2019 r. wystąpił do Ministra Sprawiedliwości o podjęcie inicjatywy legislacyjnej w tej sprawie.
Nie doczekał się odpowiedzi ministra. Dlatego 10 lipca 2020 r. wystąpił o to do Senatu. Projekt taki Senat przyjął 19 lutego 2021 r. Przewiduje on wprowadzenie nowej instytucji - odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę i krzywdę wynikłą z niewątpliwie niesłusznego oskarżenia lub przedstawienia zarzutów. Zakłada także przywrócenie 3-letniego terminu przedawniania roszczeń odszkodowawczych względem Skarbu Państwa wynikających z Kodeksu postępowania karnego. Obecnie, od kwietnia 2016 r., okres ten wynosi rok.
Czytaj: Senat za projektem o odszkodowaniach za niesłuszne zarzuty lub oskarżenie>>
Projekt od marca w Sejmie
Z informacji dostępnej na stronie internetowej Senatu RP wynika, że projekt został 22 marca 2021 r. skierowany do Sejmu, lecz do dziś nie nadano mu numeru druku sejmowego. Więc prof. Marcin Wiącek w wystąpieniu do marszałek Elżbiety Witek poprosił o informacje co do projektowanego terminu początku prac w Sejmie. - Projekt zmian w Kodeksie postępowania karnego dotyczy istotnego problemu społecznego, co czyni zasadnym podjęcie przez Sejm prac nad zawartymi w nim propozycjami – podkreślił RPO w piśmie do marszałek Sejmu.
To musi kosztować
Marszałek Sejmu poinformowała Rzecznika, że projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego przed nadaniem mu dalszego biegu został skierowany do opinii Biura Legislacyjnego, Biura Analiz Sejmowych oraz do konsultacji z Radą Dialogu Społecznego - co oznacza, że dalsze prace będą musiały brać pod uwagę wyniki pozyskanych opinii i stanowisk.
Elżbieta Witek zwraca jednocześnie uwagę, że zgodnie z deklaracją wnioskodawców zawartą w uzasadnieniu projektu, jego uchwalenie spowoduje wzrost wydatków budżetu państwa. I przypomina, że przytoczone w uzasadnieniu do projektu ustawy dane za lata 2000-2018 wskazują, że w skali roku łączna wysokość zasądzonych odszkodowań z powodu skazania wynosiła 625 562 zł, a z powodu tymczasowego aresztowania - 4 080 141 zł. Z kolei w tym samym okresie w skali roku łączna wysokość zasądzonych zadośćuczynień z powodu skazania wynosiła 985 192 zł, a z powodu tymczasowego aresztowania wynosiła 9 298 475 zł.
- Przytoczone wyżej skutki finansowe wykonania projektu ustawy muszą być brane pod uwagę na każdym etapie postępowania ustawodawczego i mają wpływ na prędkość i kolejność procedowania ustawy - napisała marszałek Sejmu.