Ochrona danych nie dotyczy IPN, chociaż sądy to kwestionują

Ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej wyłącza stosowanie w jego działalności przepisów o ochronie danych osobowych. Wątpliwości co do tego zgłasza Rzecznik Praw Obywatelskich i wskazuje, że z najnowszego orzecznictwa sądów wynika jednak, że można kwestionować poprawność i zgodność z prawem przetwarzania tych danych przez Instytut. A Urząd Ochrony Danych Osobowych twierdzi, że nie może kontrolować tej instytucji.

RPO przypomina, że kilkukrotnie prosił – najpierw Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, później Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych - o informacje na temat działań dotyczących zakresu stosowania art. 71 ustawy o IPN, który wyłącza stosowanie w działalności Instytutu Pamięci przepisów ustawy o ochronie danych osobowych, z wyjątkiem prowadzenia Bazy Materiału Genetycznego.

RODO wprowadzono, IPN wyłączono

Rzecznik zwraca uwagę, że po wejściu w życie przepisów ogólnego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO), utrzymano ten przepis ustawy o IPN. Przyjęto, że przepisy RODO nie mają zastosowania do działalności IPN, nadając art. 71 brzmienie, zgodnie z którym do działalności Instytutu mają zastosowanie przepisy UE o ochronie danych osobowych w zakresie prowadzenia Bazy.

Czytaj w LEX: Gabrel Dariusz - Rola i znaczenie Instytutu Pamięci Narodowej >>>

Meritum. Ochrona danych osobowych ebook

Dominik Lubasz

Sprawdź  

W efekcie zmiany przepisów uniemożliwiły działania organu nadzorczego w odniesieniu do działalności IPN w zakresie ochrony danych osobowych (poza wąskim zakresem dotyczącym prowadzenia Bazy Materiału Genetycznego).
Taki stan prawny budził wątpliwości - zarówno ówczesnego GIODO, jak i RPO - co do zgodności z prawem do prywatności i prawem do ochrony danych osobowych gwarantowanymi w art. 47 i art. 51 Konstytucji RP.
W ocenie Rzecznika, w świetle orzecznictwa sądów otwiera się możliwość kierowania przez skarżących żądań realizujących uprawnienia, określone przede wszystkim w art. 51 Konstytucji RP, w tym kwestionowania poprawności i zgodności z prawem przetwarzania danych osobowych przez IPN.

Interesujące treści z Prawo.pl teraz zawsze pod ręką! Dodaj artykuł do ulubionych i wróć do niego w dowolnym momencie.

Co jeszcze zyskasz? Załóż bezpłatne konto na Moje Prawo.pl >>>

IPN nie musi chronić danych osobowych

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej wyjaśnił Rzecznikowi, że w odniesieniu do zadań Instytutu Pamięci Narodowej, określonych w art. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2021 r. poz. 177 z późn. zm.), zwanej dalej: „ustawą o IPN”, doszło do wyłączenia wskazanego w art. 2 ust. 2 lit. a RODO dotyczącego materialnego zakresu stosowania RODO. - W świetle ww. przepisu RODO nie ma zastosowania do przetwarzania danych osobowych w ramach działalności nieobjętej zakresem prawa Unii - stwierdził.

Czytaj także: Większość Polaków nie wie, kto powinien zająć się skutkami wycieku danych osobowych>>

UODO: Nie mam uprawnień od kontrolowania IPN 

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych odpowiedział RPO, że z dotychczasowych stanowisk organu nadzorczego zajmowanych wskutek rozpatrywania skarg dotyczących przetwarzania danych osobowych przez IPN wynika, że Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych nie posiada uprawnień do rozpatrywania skarg dotyczących przetwarzania przez IPN danych osobowych innych niż zgromadzone w Bazie Materiału Genetycznego zdefiniowanej w art. 53f ustawy o IPN. Wobec tego w przypadku spełniających wymogi formalne skarg dotyczących przetwarzania danych osobowych w ramach działalności IPN określonej w art. 1 ustawy o IPN, poza Bazą Materiału Genetycznego, organ nadzorczy odmawia wszczęcia postępowania. Natomiast w przypadku spełniających wymogi formalne skarg, których treść nie wskazuje, że dotyczą one działalności IPN określonej w art. 1 ustawy o IPN, prowadzone jest postępowanie administracyjne.

Poinformował też, iż w sprawach, w których Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nieprawomocnymi wyrokami uchylił postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania organ nadzorczy wniósł skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego. - W przypadku uchylenia prawomocnym wyrokiem postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania prowadzone jest, zgodnie ze wskazówkami sądu, postępowanie administracyjne zmierzające do wydania decyzji merytorycznie rozstrzygającej sprawę - napisał prezes UODO
 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.