16 września 2021 r. wejdą w życie znowelizowane 11 sierpnia 2021 r. przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące limitów czasowych dla stwierdzania nieważności decyzji administracyjnych lub stwierdzania ich wydania z naruszeniem prawa. Warto analizować skutki tej nowelizacji, tym bardziej że jej rzeczywiste konsekwencje są bezpodstawnie negowane w zapowiedziach przedstawicieli najwyższych władz państwowych.
Pomimo szerokiego sprzeciwu grona ekspertów i instytucji, Sejm przyjął ustawę bez kluczowych poprawek zaproponowanych przez Senat.
Czytaj:
Nowelizacja KPA dotycząca ważności decyzji administracyjnych już opublikowana>>
Stefan Jacyno: Niemcy odpowiadają za Holokaust, Polacy za niesprawiedliwą nacjonalizację>>
Drastyczne ograniczenie dochodzenia roszczeń
Ostatecznie ustawa wywołała wiele kontrowersji nie tylko w Polsce, ale również w społeczności międzynarodowej. Głównym powodem takiej reakcji są wprowadzone nowelizacją znaczące i drastyczne ograniczenia w dochodzeniu roszczeń reprywatyzacyjnych wykluczające zarówno zwroty nieruchomości w naturze, jak i możliwość uzyskania odszkodowania w sądowym postępowaniu cywilnym.
Czytaj: Izrael i USA protestują przeciwko ustawie blokującej w Polsce reprywatyzację>>
Tę ostatnią konsekwencję komentowanej nowelizacji w licznych wypowiedziach negują najwyżsi przedstawiciele władzy wykonawczej (tj. prezydent, premier, Ministerstwo Sprawiedliwości), choć takie stanowisko nie znajduje żadnego oparcia w przepisach, orzecznictwie lub doktrynie. Dlatego, abstrahując od historii i zasadności przyjętej regulacji, należy uporządkować wiadomości na temat skutków znowelizowanych przepisów k.p.a.
Legalizacja komunistycznego bezprawia
Zmiany wprowadzone w k.p.a. odnoszą się do przepisów przewidujących tryb weryfikacji zgodności decyzji administracyjnych z prawem pod kątem potencjalnych najistotniejszych naruszeń zarówno o charakterze materialnym, jak i proceduralnym. Zmienione przepisy wykluczają możliwość badania legalności decyzji po upływie 30 lat od ich doręczenia lub ogłoszenia.
Czytaj w LEX: Dostęp do akt w postępowaniu KPA >
Te regulacje kodeksowe mają charakter generalny i dotyczą wszelkich decyzji administracyjnych wydawanych w różnych postępowaniach. Natomiast w kontekście reprywatyzacji i przy uwzględnieniu aktualnych ram czasowych omawiana nowelizacja w praktyce oznacza zalegalizowanie wszystkich przypadków naruszenia (ówcześnie obowiązującego) prawa przy wydawaniu decyzji administracyjnych w okresie PRL-u. Tym samym komentowana zmiana prowadzi do zalegalizowania komunistycznego bezprawie en bloc w sferze administracyjnoprawnej z uwagi na wyłączenie w dniu 16 września 2021 r. jakiejkolwiek formy kontroli prawnej w tym zakresie.
Więcej w serwisie Codozasady.pl>>