Dyrektor Aresztu Śledczego w Starogardzie Gdańskim wystąpił o uznanie Daniela P. za osobę stwarzającą szczególne zagrożenie, w ramach prewencji. Powodem takiego wniosku był kończący się okres odbywania kary.

Przestępstwa wobec dzieci

Daniel P. został trzykrotnie skazany w 2011 raz i dwa razy w 2012 r. za czyny wobec dzieci, naruszające ich nietykalność cielesną i zmuszanie do innych czynności seksualnych. Ofiarami Daniela P. byli dwaj chłopy i jedna 4-letnia dziewczynka.

Czytaj: RPO: Cywilne zabezpieczenie nie może być podstawą uwięzienia>>

Za czyny te Daniel P. został ukarany trzema wyrokami skazującymi, łącznie wynoszącymi 6 lat pozbawienia wolności. Sąd rozpatrujący sprawę zasięgnął opinii psychologów i psychiatrów co do dalszych rokowań skazanego. Dwie opinie psychologa i psychiatry były niekorzystne dla skazanego. Zagraża on ich zdaniem zdrowiu, życiu i wolności seksualnej innych ludzi. Zalecana jest więc izolacja w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie.

Natomiast trzech ekspertów z Instytutu Psychologii i Psychiatrii stwierdziło, że jest wysokie prawdopodobieństwo, że Daniel P. popełni kolejne przestępstwa, ale nie jest to bardzo wysokie prawdopodobieństwo.

Nadzór, a potem ośrodek zamknięty

W tej sytuacji Sąd Okręgowy orzekł wobec Daniela P. nadzór prewencyjny, ale nie pobyt w ośrodku w Gostyninie. Sąd Apelacyjny w Gdańsku nakazał umieszczenie w ośrodku w Gostyninie, gdyż uznał, że istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, że dojdzie do kolejnych przestępstw wobec dzieci.

Czytaj: Ośrodek w Gostyninie przepełniony, będzie kolejna placówka>>

Podstawą tego orzeczenia była opinia dwóch psychologów z aresztu śledczego. Sąd II instancji uznał, że skoro mieli kontakt ze skazanym, to dostrzegli więcej niż eksperci, którzy przez krótki czas badali Daniela P.

Od tego orzeczenia odwołał się obrońca skazanego, który zakwestionował bardzo wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa.

Zobacz w LEX omówienie orzeczenia SN: Ustawa o izolacji groźnych przestępców nie dotyczy osób chorych psychicznie >

SN uchyla pobyt w Gostyninie

Według Izby Cywilnej Sądu Najwyższego skarga była zasadna. Uchylił postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania.

Czytaj też: Nastolatka usunięta z rejestru pedofilów - po interwencji RPO>>

Jak podkreślił sędzia Marcin Krajewski, art. 11 ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, w celu ustalenia, czy osoba, której dotyczy wniosek, wykazuje zaburzenia, w postaci upośledzenia umysłowego, zaburzenia osobowości lub zaburzenia preferencji seksualnych, sąd, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, powołuje:

  1. dwóch biegłych lekarzy psychiatrów;
  2. w sprawach osób z zaburzeniami osobowości ponadto biegłego psychologa, a w sprawach osób z zaburzeniami preferencji seksualnych – ponadto biegłego lekarza seksuologa lub certyfikowanego psychologa seksuologa.

Nie znaczy to jednak, że biegli rozstrzygają sprawę - zaznaczył sędzia Krajewski. - Sąd ocenia te ekspertyzy i może orzec inaczej niż sugerują biegli.

Zobacz w LEX omówienie orzeczenia: Strasburg: przymusowe leczenie zamknięte po odbyciu kary z naruszeniem prawa do wolności osadzonego. Kadusic przeciwko Szwajcarii - wyrok ETPC z dnia 9 stycznia 2018 r., skarga nr 43977/13 >

Psycholog nie miał uprawnień

Ponadto, jeśli są wątpliwości co do opinii biegłego, który nie miał certyfikatu, to trzeba go przesłuchać. A tego Sąd Apelacyjny nie uczynił. Było to zatem naruszenie zasad postępowania dowodowego.

Teraz Sąd Apelacyjny będzie mógł ponownie ocenić kwestię braku certyfikatu przez jednego psychologa. A ponadto musi ocenić także decyzję Sądu Rejonowego w Wejherowie z 15 maja 2018 r., który prawomocnym orzeczeniem skierował Daniela P. do zamkniętego szpitala psychiatrycznego, a nie do ośrodka w Gostyninie.

Sygnatura akt IV CSK 41/19, postanowienie z 4 lipca 2019 r.

Czytaj w LEX: Bezterminowy pobyt w ośrodku dla groźnych przestępców zgodny z Konstytucją RP >