Zawody prawnicze szukają modelu etycznego

Instytut Etyki Prawniczej zorganizował we wtorek na UW konferencję na temat reformy i przemian sądownictwa i zawodów prawniczych. Przedstawiciele nauki i praktycy wskazywali na koniczność uregulowania kwestii pomocy prawnej i zasad etyki.

W sytuacji wzrastającej skokowo liczby adwokatów, nie ma wystarczająco wielu przedstawicieli tego zawodu, którzy mogą objąć patronat nad aplikantami. Nauczanie młodzieży prawniczej etyki może się odbywać tylko na wykładach. Ale to jest za mało – twierdzi adwokat Jakub Jacyna. – Zasady etyki zawarte w obecnie obowiązującym kodeksie należałoby poprawić, tak by stały się bardziej czytelne i szczegółowe. Poprawione zasady etyki zawodowej opracowane pod kierownictwem Jakuba Jacyny dotyczą takich zapalnych kwestii jak obejmowanie przez adwokata zarządu w spółce kapitałowej. Nowa propozycja kodeksowa dopuszcza taką możliwość w ramach zlecenia. Uregulowano też sprawę depozytu adwokackiego. Dalszą kwestią jest wyjaśnienie jak adwokat powinien funkcjonować w kontaktach z urzędem i z klientem, także w sprawach rodzinnych, gdzie wymagany jest umiar. Wszystkie te kwestie będą przedyskutowane i przyjęte 19 listopada na posiedzeniu plenarnym Naczelnej Rady Adwokackiej.

Dyskutanci zgromadzeni w sali Senatu Uniwersytetu Warszawskiego mówili o problemach zachowania tajemnicy adwokackiej i radcowskiej. Podkreślano, że istnieje kolizja między art.180 kpk a ustawami korporacyjnymi.

- Zwolnienie adwokata czy radcy prawnego z bezwzględnego zachowania tajemnicy pojawiło się w dyrektywach unijnych i w ustawach krajowych, np. ustawie o praniu brudnych pieniędzy – powiedział Zenon Klatka. – Trybunał Konstytucyjny i Sąd Najwyższy dopuszczają pewne wyjątki od zasady.

Prof. Hubert Izdebski zaznaczył, że indolencja ustawodawcy skrystalizowała sytuację. Sprawy najważniejsze nie są załatwione, a należałoby uregulować system pomocy prawnej, zamiast tworzyć nowe problemy. Są nimi np. fatalne tłumaczenie dyrektywy usługowej i błędne zastosowanie jej w zamówieniach publicznych.

Dr Paweł Łabieniec poruszył sprawę klinik prawa prowadzonych przez studentów dla osób niezamożnych pod patronatem wykładowców. - Procesowi przechodzenia od ogólnego modelu edukacji prawniczej do modelu wyspecjalizowanego na wzór amerykański nie towarzyszy przyjęcie amerykańskiego modelu nauczania, czyli nauczania praktycznego zawodu – mówił dr Łabieniec.- Nie zmieniły tego stanu nowe standardy nauczania wprowadzone przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 1997 r. – Nauka etyki wymaga przynajmniej30 godzin zajęć, aby absolwent prawa obok wiedzy praktycznej odznaczał się wysokim poziomem etycznym.