Zastępca notariusza bezrobotnym?

Niejasne są przepisy dotyczące statusu zastępców notarialnych alarmują przedstawiciele Krajowej Rady Notarialnej. Część z osób posiadających ten status pracuje w kancelariach notarialnych, ale zdarzają się też przypadki rejestrowania się ich jako bezrobotnych w urzędach pracy.

Instytucja zastępcy notarialnego pojawiła się w Polsce niedawno, na skutek wejścia w życie ustawy deregulacyjnej, która jednocześnie zniosła instytucję asesora notarialnego. Osoba, która zda egzamin notarialny może uzyskać status zastępcy notarialnego, ale może też ubiegać się o powołanie na notariusza. Gdy zostanie notariuszem musi prowadzić własną kancelarię, natomiast jako zastępca może pracować tylko na rzecz kancelarii innego notariusza. Gdy zostanie w takiej kancelarii zatrudniona, sytuacja prawno-pracownicza takiej osoby jest jasna. Zastępca notarialny może też zarejestrować działalność gospodarczą, ale przepisy tego jednoznacznie nie wymagają. - Podobnie zresztą jak w przypadku notariuszy. Jedni rejestrują swoją działalność w gminie, inni nie. Do prowadzenia kancelarii wystarczy wpis na listę notariuszy – mówi Tomasz Janik, prezes Krajowej Rady Notarialnej. I dodaje, że niejasna jest sytuacja, gdy zastępca notarialny zostanie wpisany na listę zawodową, ale nie podejmie współpracy z żadną kancelarią, bo na przykład żaden z notariuszy nie chce korzystać z jego pomocy. A o powołanie na notariusza nie chce jeszcze ubiegać się, ponieważ obawia się, że nie będzie w stanie sam zaistnieć na rynku. Jak twierdzą działacze samorządu notarialnego, są już przypadki zgłaszania się takich osób do urzędów pracy, gdzie uzyskują status bezrobotnych.
- Być może dla urzędników zajmujących się bezrobociem, są to takie same przypadki jak wszystkie inne, gdy ktoś zdolny do pracy nie ma zajęcia. Ale na gruncie prawa o notariacie obowiązuje zasada, że osoba wpisana na listę zastępców notarialnych wykonuje zawód. A więc nie może być traktowana jako bezrobotna – mówi Tomasz Kot, notariusz w Krakowie. I dodaje, że ustawa deregulacyjna nie przewidziała dla zastępców notarialnych innego rozwiązania, co może skutkować opisanymi wyżej problemami. A Tomasz Janik komentuje, że to tylko jeden z przykładów niedoróbek w tej ustawie. – Tak jest, gdy nowe prawo przygotowywane jest w sposób nieprzemyślany. A tak właśnie było z tą ustawą - mówi prezes Krajowej Rady Notarialnej.