W Izbie Odpowiedzialności Zawodowej 3 stycznia br. sędzia Marek Motuk zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata - obrońcy z urzędu sędziego w stanie spoczynku A. C. kwotę 2066,40 zł, w tym 23 proc. VAT, z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej przed Sądem Najwyższym.
Umorzenie postępowania – 2 tys. dla obrońcy
Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego wyznaczył obwinionej A.C. obrońcę z urzędu w osobie adw. Wojciecha C.
Sąd Najwyższy-Izba Odpowiedzialności Zawodowej umorzył postępowanie dyscyplinarne przeciwko A.C. - sędziemu Sądu Rejonowego w stanie spoczynku.
A obrońca z urzędu obwinionej A.C. złożył wniosek o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, które nie zostały zasądzone ani w części, ani w całości.
Ustalając kwotę nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, SSN Marek Motuk uwzględnił wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2020 r., w sprawie o sygn. akt SK 66/19. W wyroku tym stwierdzono, że analiza statusu adwokatów i radców prawnych oraz ich roli w postępowaniu, w którym występują jako podmioty powołane i zobowiązane do zastępstwa prawnego, prowadzi do uznania, że różnicowanie ich wynagrodzenia poprzez jego obniżenie, w stosunku do wynagrodzenia, które otrzymaliby, gdyby występowali w sprawie jako pełnomocnicy z wyboru, nie ma konstytucyjnego uzasadnienia.
Wobec tego zgodnie z rozporządzeniem ministra sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu opłata za obronę w sprawie przed Sądem Najwyższym wynosi 1200 zł.
Zgodnie z rozporządzeniami MS w sprawach, w których rozprawa trwa dłużej niż jeden dzień, opłata ulega podwyższeniu za każdy następny dzień o 20 procent.
W tym przypadku odbyły się trzy rozprawy, na których w roli obrońcy stawił się Wojciech C. w dniach: 30 maja 2023 r., 16 listopada 2023 r. i 19 grudnia 2023 r. W związku z tym, opłata za rozprawy wynosi po 240 zł.
Całkowita kwota należna adw. Wojciecha C. z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu w postępowaniu przed Sądem Najwyższym wynosi zatem 1680 zł. Kwota ta zgodnie z rozporządzeniem ministra sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu została podwyższona o 23 proc. VAT, co daje kwotę 2066,40 zł.
Zobacz procedurę: Przyznanie wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu >
Inaczej w Izbie Karnej SN
Sąd Najwyższy 18 stycznia br. postanowił po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 18 stycznia 2024 r. zażalenia adwokata Pawła A. – byłego obrońcy oskarżonego ppłk rez. M. S. utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie o zwrocie kosztów udzielonej pomocy prawnej.
Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z 5 lipca 2023 r., zasądził na jego rzecz kwotę 738 zł, w tym 23 proc. VAT.
Były obrońca oskarżonego ppłk rez. M. S., który udzielał mu pomocy prawnej, powołał się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 20 grudnia 2022 r. i zaskarżył to postanowienie w całości, zarzucając obrazę przepisów prawa materialnego.
Zdaniem obrońcy należy mu się podwyższenie przyznanej mu z tego tytułu kwoty ze środków Skarbu Państwa do wysokości 1476 zł, zatem do kwoty 1200 zł powiększonej o kwotę 276 zł wynikającej z naliczenia 23 proc. VAT.
Sąd Najwyższy uznał, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd w pełni akceptuje wyrażony w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 grudnia 2022 r. pogląd w zakresie równego traktowania obrońców z urzędu, jak i obrońców z wyboru. Jednakże, należy podkreślić, że zgodnie z wyrokiem TK za niekonstytucyjne uznano wyłącznie paragraf 17 ust. 1 pkt 2 oraz par. 17 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Tymczasem w tej sprawie Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie orzekał w oparciu o par. 17 ust. 2 pkt 5 tegoż rozporządzenia, który nie został do tej pory uznany za niekonstytucyjny (tak też postanowienie Sądu Najwyższego z 27 września 2023 r. sygn. akt I KZ 37/23). Ponieważ przywołany przepis w tym zakresie nadal obowiązuje, Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie zobowiązany był do jego zastosowania.
Czytaj w LEX: Orzekanie o kosztach pomocy prawnej udzielonej z urzędu po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20.12.2022 r., SK 78/21 >
Odrzucona skarga – adwokat nie dostaje nic
Postanowieniem z 23 czerwca 2020 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił zażalenie dłużnika D.B. na postanowienie tego Sądu w sprawie z wniosku wierzyciela Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty o wydanie wierzycielowi ponownie tytułu wykonawczego w zamian za utracony. Uczestnik wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego ( I CNP 185/22).
Sąd Najwyższy odrzucił skargę uczestnika jako niedopuszczalną. Wobec tego, że skarga została złożona od orzeczenia, od którego środek ten w sposób oczywisty nie przysługuje, wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu w postępowaniu przed Sądem Najwyższym podlegał oddaleniu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że czynności pełnomocnika ustanowionego z urzędu, wywołujące skutek w postaci odrzucenia niedopuszczalnego środka prawnego, nie uzasadniają przyznania mu od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej - podkreśliła sędzia SN Agnieszka Piotrowska.
Czytaj też w LEX: Analiza opłacalności sprawy/rentowności kancelarii >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
