Takich sytuacji jak ta zdarza się kilkanaście każdego roku. Spółka z o.o. K. z 99 procentowym udziałem kapitału ukraińskiego wystąpiła o zezwolenie na zakup 2 hektarów ziemi rolnej we wsi Korczowa w województwie rzeszowskim.
Czytaj też>>Cudzoziemcy otrzymali 33 odmowy...
Minister rolnictwa sprzeciwił się nabyciu ziemi przez te spółkę, gdyż nie prowadzi ona działalności rolniczej, ale zajmuje się handlem samochodami. Ponadto spółki nie prowadzą rolnicy indywidualni, co jest przeszkodą zasadniczą, gdyż nie ma perspektyw, aby na działce w przyszłości uprawiano ziemię. Mimo, że wydano już pozwolenie na budowę dwóch budynków gospodarczych.
Pierwszeństwo mają rolnicy
Jak zauważył minister rolnictwa według obowiązującej ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego pierwszeństwo zakupu ziemi przysługuje w pierwszej kolejności rolnikowi indywidualnemu, który zamieszkuje tę samą gminę.
Spółka złożyła skargę na sprzeciw ministra do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Jednak sąd nie podzielił argumentów skarżących, którzy twierdzili, że naruszono przepisy ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców ( art. 1 ust. 1 pkt. 3). Minister - zdaniem spółki - nie przeanalizował przesłanek materialno-prawnych.
WSA oddalił skargę 17 lutego br. Zdaniem sędziego Katarzyny Golat minister rolnictwa realizuje przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Pierwszeństwo w nabyciu mają rolnicy indywidualni , którzy gospodarują na powierzchni nie większej niż 300 ha i mieszkają w sąsiedztwie nieruchomości. Strona skarżąca zasadniczo różni się od wymienionych podmiotów indywidualnych, choćby dlatego, że nie będzie prowadzić dziłalnosci rolniczej na nabywanej działce.
Nowe przepisy zaostrzą kryteria
W 2013 r. ok. 30 proc. zezwoleń otrzymały podmioty ukraińskie. Odmów z powodu protestu Ministerstwa Rolnictwa było osiem.
W latach 1991–2013 sądy administracyjne rozpatrzyły 190 skarg dotyczących decyzji w sprawie zakupu nieruchomości przez cudzoziemców, a takich decyzji wydano ponad 39 tys. To oznacza, że jedynie 0,48 proc. decyzji zostało zaskarżonych.
Już w 2016 r. cudzoziemcy będą mogli bez pozwolenia kupować ziemię rolną. Dlatego posłowie przygotowali nowy projekt ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Zmierza on do wzmocnienia ochrony ziemi rolniczej w Polsce przed jej wykupywaniem przez osoby krajowe i zagraniczne, nie gwarantujące zgodnego z interesem społecznym wykorzystania nabytej ziemi na cele rolnicze. Projekt przewiduje mechanizm prawny polegający na tym, że przeniesienie własności nieruchomości rolnej lub jej części wchodzących w skład gospodarstw rolnych na podstawie umowy sprzedaży odbywa się za pośrednictwem Agencji Nieruchomości Rolnych, która
w imieniu i na rzecz zbywcy oferuje je do sprzedaży za ustaloną z nim cenę.
Regulacja mówiąca o unieważnieniu niezgodnych z ustawa transakcji kupna budzi największe kontrowersje. Wprowadzenie takiego rozwiązania - zdaniem ekspertów z Biura Analiz Sejmowych - oznaczałoby ustanowienie nowej w polskim prawie formy nabycia nieruchomości, której natura bliższa jest instytucji wywłaszczenia, niż umowy sprzedaży. Ponadto niefortunne sformułowanie przepisu może potencjalnie dopuszczać sytuację wymuszania przez strony umowy nabycia nieruchomości po zawyżonej cenie przez Agencję na szkodę Skarbu Państwa.
Sygnatura akt IV SA/Wa 2406/14, wyrok z 17 lutego 2015 r.