Helsińska Fundacja Praw Człowieka opracowała i skierowała 26 marca 2010 r. do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka opinię amicus curiae w sprawie Piechowicz przeciwko Polsce(skarga nr 20071/07). Skarga dotyczy nadawania statusu „więźnia niebezpiecznego” i traktowania więźniów posiadających ten status.
W ocenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, przyznanie aresztowanym/ skazanym specyficznego statusu „więźnia szczególnie niebezpiecznego” jest rozwiązaniem, w pewnych sytuacjach koniecznym. Niemniej jednak wyjątkowość takich sytuacji nie może usprawiedliwiać łamania praw człowieka, zwłaszcza tych zagwarantowanych przez Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (dalej: Konwencja). Zdaniem Helsińskiej Fundacji, regulacje prawne dotyczące nadawania statusu „więźnia niebezpiecznego” zawarte w polskim prawie oraz praktyce orzeczniczej budzą poważne wątpliwości co do ich zgodności z art. 3, 5, 6 i art. 13 Konwencji.
Fundacja zwróciła szczególną uwagę na powszechną, w polskim systemie praktykę nieuzasadnionego przedłużania okresu zatrzymania w jednostkach „N”, bez podania ważnych powodów, co narusza, zdaniem Fundacji, art. 3 Konwencji. Równocześnie, Helsińska Fundacja podnosi, że same procedury przyznawania specyficznego statusu nie spełniają norm ustanowionych przez art. 6 i art. 13 Konwencji.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka podsumowuje swą opinię stwierdzeniem, że problemy wynikające z niedoskonałych polskich uregulowań mogą być rozwiązane poprzez zmiany legislacyjne, polegające na zastrzeżeniu kompetencji podejmowania decyzji o nadawaniu statusu na rzecz sądów. Fundacja postuluje, aby status więźnia niebezpiecznego był nadawany przez Sądy Penitencjarne na wniosek Komisji Penitencjarnej. Upoważnienie do nadawaniu statusu powinno być również przyznane sądowi karnemu, prowadzącemu postępowanie w danej sprawie. Jednakże zmiany powyższe mogą być wprowadzone jedynie po nowelizacji art. 62 kodeksu karnego.
Opinia HFPC
W ocenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, przyznanie aresztowanym/ skazanym specyficznego statusu „więźnia szczególnie niebezpiecznego” jest rozwiązaniem, w pewnych sytuacjach koniecznym. Niemniej jednak wyjątkowość takich sytuacji nie może usprawiedliwiać łamania praw człowieka, zwłaszcza tych zagwarantowanych przez Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (dalej: Konwencja). Zdaniem Helsińskiej Fundacji, regulacje prawne dotyczące nadawania statusu „więźnia niebezpiecznego” zawarte w polskim prawie oraz praktyce orzeczniczej budzą poważne wątpliwości co do ich zgodności z art. 3, 5, 6 i art. 13 Konwencji.
Fundacja zwróciła szczególną uwagę na powszechną, w polskim systemie praktykę nieuzasadnionego przedłużania okresu zatrzymania w jednostkach „N”, bez podania ważnych powodów, co narusza, zdaniem Fundacji, art. 3 Konwencji. Równocześnie, Helsińska Fundacja podnosi, że same procedury przyznawania specyficznego statusu nie spełniają norm ustanowionych przez art. 6 i art. 13 Konwencji.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka podsumowuje swą opinię stwierdzeniem, że problemy wynikające z niedoskonałych polskich uregulowań mogą być rozwiązane poprzez zmiany legislacyjne, polegające na zastrzeżeniu kompetencji podejmowania decyzji o nadawaniu statusu na rzecz sądów. Fundacja postuluje, aby status więźnia niebezpiecznego był nadawany przez Sądy Penitencjarne na wniosek Komisji Penitencjarnej. Upoważnienie do nadawaniu statusu powinno być również przyznane sądowi karnemu, prowadzącemu postępowanie w danej sprawie. Jednakże zmiany powyższe mogą być wprowadzone jedynie po nowelizacji art. 62 kodeksu karnego.
Opinia HFPC