Opublikowany w poniedziałek 21 lipca br. dokumnet jest podsumowaniem dwuletniego programu „Monitoring procesu legislacyjnego w obszarze wymiaru sprawiedliwości” realizowanego dzięki grantowi Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu „Demokracja w Działaniu”. Jak podkreślaja autorzy raportu, głównym przedmiotem analizy przedstawionej w raporcie są doświadczenia „Monitoringu” z ostatnich dwóch lat dotyczące zmian w wymiarze sprawiedliwości zainicjowanych, dyskutowanych oraz wprowadzonych w życie w tym okresie.
- Najważniejsza zmiana w procesie tworzenia prawa na szczeblu centralnym to wejście w życie nowego Regulaminu pracy Rady Ministrów w styczniu 2014 r., który przynajmniej częściowo uporządkował procedurę tworzenia aktów normatywnych – wskazuje Barbara Grabowska, prawnik HFPC. - Zdecydowanie pozytywnie należy również ocenić inicjatywę Senatu skutkującą wprowadzeniem instytucji wysłuchania publicznego, jak również podjęcie prac nad projektem ustawy o petycjach – dodaje.
Zdaniem autorów raportu niestety nie odnotowano istotnych zmian w zakresie ram prawnych procesu legislacyjnego na tzw. etapie sejmowym. Dlatego też jedną rekomendacji wyrażonych w dokumencie jest potrzeba rozpoczęcia w ramach prac Sejmu RP procesu modernizacji procedur tworzenia prawa, począwszy od Regulaminu Sejmu RP. - Przede wszystkim należy ujednolicić przebieg i rozszerzyć zakres prowadzonych na etapie sejmowym konsultacji publicznych, w szczególności w odniesieniu do projektów poselskich oraz zgłoszonych przez Prezydenta RP.
Ponadto, reformy wymiaru sprawiedliwości wymagają pełnej koordynacji, zarówno w odniesieniu do zmian zaproponowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, jak również w ramach inicjatyw poselskich czy senackich. Brak planowania i koordynacja może skutkować tym, że ciągle podejmowane inicjatywy nastawione na zmiany w sądach i prokuraturze, okażą się ostatecznie pracą syzyfową - czytamy w raporcie.
- Z jednej strony nietrudno odnotować występującą inflację regulacji prawnych, zwłaszcza w odniesieniu do zmian kodeksowych, z drugiej strony, w dalszym ciągu nie są klarownie uregulowane takie sfery wymiaru sprawiedliwości jak pozycja biegłych sądowych czy system pomocy prawnej z urzędu – wskazuje Barbara Grabowska.
Tezy zawarte w raporcie zostały poddane analizie w ramach seminarium „Proces legislacyjny a wymiar sprawiedliwości w Polsce”, w którym udział wzięli m.in. Maciej Haładyj (podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki), dr Jacek Krawczyk (wiceprezes Rządowego Centrum Legislacji) oraz SSN Katarzyna Gonera (członkini Krajowej Rady Sądownictwa).
Raport: Prawa człowieka, proces legislacyjny, wymiar sprawiedliwości – uwagi na tle działalności HFPC>>>