Kontrole obejmą ośrodki w Białymstoku, Białej Podlaskiej, Przemyślu, Lesznowoli, Krośnie Odrzańskim. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych stwierdza w wydanym we wtorek komunikacie, że zależało mu na rozpoczęciu kontroli jak najwcześniej, jednak ze względu na wcześniejsze zobowiązania obu organizacji ustalono, że kontrole rozpoczną się od 5 listopada br. - Ministerstwu zależy na wyjaśnieniu wszystkich zarzutów oraz wątpliwości, które w ostatnich dniach, pojawiają się w artykułach w Gazecie Wyborczej.  Już po publikacji pierwszego listu Ekateriny Lemondżawy 26 października w Gazecie Wyborczej pt. „Opowiem całej Europie o tym piekle”, Piotr Stachańczyk, wiceminister spraw wewnętrznych zlecił Straży Granicznej przygotowanie raportu, dotyczącego zarzutów zawartych w publikacji. Obecnie formułowane są wnioski do tego raportu - czytamy w oświadczeniu resortu.
MSW przypomina, że na polecenie wiceministra powołano zespół, który przeprowadzi kontrole w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców. Zespół sprawdzi m.in. przestrzeganie praw osób przebywających w ośrodkach strzeżonych. Z inicjatywy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych do udziału w wizytach zaproszono również przedstawicieli Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Stowarzyszenia Interwencji Prawnej. Kontrole rozpoczną się w ośrodkach w Białymstoku, Białej Podlaskiej, Przemyślu, Lesznowoli, Krośnie Odrzańskim.
W skład zespołu wejdą przedstawiciele Departamentu Kontroli Skarg i Wniosków MSW, Departamentu Polityki Migracyjnej MSW oraz Straży Granicznej. Ponadto z inicjatywy ministra spraw wewnętrznych do udziału w wizytach zaproszono przedstawicieli dwóch organizacji pozarządowych: Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Stowarzyszenia Interwencji Prawnej. Zespół oprócz przestrzegania praw cudzoziemców w ośrodkach sprawdzi m.in. sytuację dzieci przebywających w ośrodkach, w tym dostęp do edukacji, kontakt cudzoziemców z bliskimi czy korzystanie m.in. z telefonów komórkowych.
Po przeprowadzonej kontroli zostanie sporządzony raport dotyczący sytuacji cudzoziemców w ośrodkach. Ministerstwu Spraw Wewnętrznych zależy na tym, aby własny raport przygotowali również przedstawiciele Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Stowarzyszenia Interwencji Prawnej. Po analizie tych dwóch dokumentów zostaną przygotowane wnioski dotyczące sytuacji osób przebywających w ośrodkach.
Na podstawie wszystkich zebranych informacji Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przygotuje wyjaśnienia, które pozwolą opinii publicznej zapoznać się z rzeczywistą sytuacją w ośrodku w Lesznowoli i pozostałych strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców. Ministerstwu Spraw Wewnętrznych zależy na pełnym i szczegółowym wyjaśnieniu sytuacji cudzoziemców przebywających w ośrodkach strzeżonych.
Szef MSW oraz Rzecznik Praw Dziecka w ośrodku w Lesznowoli, pod kątem sytuacji dzieci
Komunikat MSW przypomina też, że 25 października br. Jacek Cichocki, minister spraw wewnętrznych oraz Piotr Stachańczyk, sekretarz stanu w MSW byli w ośrodku dla cudzoziemców w Lesznowoli. Na zaproszenie szefa MSW w ośrodku byli również Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka oraz Karolina Rusiłowicz z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
Podczas wizyty Jacek Cichocki, minister spraw wewnętrznych, Piotr Stachańczyk, sekretarz stanu w MSW, Karolina Rusiłowicz z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka zapoznali się z warunkami w jakich przebywają cudzoziemcy, w tym dzieci. Szczególną uwagę zwracano na warunki, jakie zapewniono dzieciom do edukacji, zabawy czy spędzania wolnego czasu. Omawiana była również sytuacja pozostałych cudzoziemców, którzy przebywają w ośrodku. Uczestnicy spotkania rozmawiali także o sytuacji w pozostałych ośrodkach zarówno strzeżonych jak i otwartych na terenie kraju. Szef MSW podkreślił, że resort będzie prowadzić taką politykę, aby rodzin z dziećmi w ośrodkach strzeżonych było jak najmniej.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przypomina również, że przygotowało projekt ustawy o cudzoziemcach, który przewiduje ułatwienia dla cudzoziemców. 19 października br. resort spraw wewnętrznych przekazał projekt do konsultacji społecznych oraz uzgodnień międzyresortowych. Termin zgłaszania uwag mija 19 listopada br. Jedna z propozycji, która znajduje się w projekcie ustawy przewiduje, że dzieci do 13 roku życia nie będą umieszczane w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców.
Ponadto, zgodnie z projektem, cudzoziemca, który przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę Polski wbrew przepisom, można nie umieszczać w strzeżonym ośrodku i wówczas zobowiązać go do m.in.:
- zgłaszania się w określonych odstępach czasu do komendanta placówki Straży Granicznej bądź komendanta oddziału Straży Granicznej, który jest wskazany w postanowieniu o umieszczeniu cudzoziemca w strzeżonym ośrodku; lub
- przekazania komendantowi placówki Straży Granicznej bądź komendantowi oddziału Straży Granicznej, wskazanemu w postanowieniu o umieszczeniu cudzoziemca w strzeżonym ośrodku, dokumentu podróży do depozytu;
- wpłaty zabezpieczenia pieniężnego w wysokości nie niższej niż dwukrotność minimalnego wynagrodzenia przewidzianego w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Ministerstwo planuje, że projekt ustawy w połowie stycznia przyszłego roku będzie przekazany na Radę Ministrów. Na przełomie stycznia i lutego przyszłego roku chcemy by projekt trafił do Sejmu.