Jeśli przepisy państwa członkowskiego przyjmującego obywatela innego państwa członkowskiego określają wymagania kwalifikacyjne do wykonywania danego zawodu, pracownik posiadający pełne kwalifikacje do wykonywania tego zawodu w jednym z państw członkowskich powinien mieć możliwość wykonywania tego zawodu także w „nowym” dla niego państwie przyjmującym. Dedykowany do tego organ w „nowym” państwie przyjmującym dokonuje uznania kwalifikacji danego pracownika migrującego. W przypadku stwierdzenia zasadniczych różnic w programie kształcenia i szkolenia czy w zakresie wykonywanego zawodu, organ prowadzący postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji może uzależnić uznanie kwalifikacji od przedstawienia dokumentów potwierdzających posiadanie doświadczenia zawodowego, albo zobowiązać obywatela do przystąpienia do testu umiejętności bądź odbycia stażu adaptacyjnego. System uznawania kwalifikacji zawodowych w Polsce został uregulowany w Ustawie z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz.U 2008, nr 63, poz. 394). Niniejsza ustawa sprecyzowała tryb postępowania w sprawach o uznanie kwalifikacji zawodowych dla pracowników migrujących do Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z ustawą właściwy organ, na wniosek obywatela państwa członkowskiego zamierzającego wykonywać zawód regulowany na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego, wydaje zaświadczenie potwierdzające posiadanie kwalifikacji do wykonywania tego zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej. Organ w zaświadczeniu stwierdza charakter, okres i rodzaj działalności wykonywanej w Rzeczypospolitej Polskiej, w tym informacje o przebiegu doświadczenia zawodowego z podziałem na wykonywanie działalności na własny rachunek, zatrudnienie przy wykonywaniu działalności także jako kierownik przedsiębiorstwa. Organem upoważnionym do wydania zaświadczenia jest marszałek województwa właściwy dla miejsca zamieszkania osoby składającej wniosek, a w przypadku braku miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - marszałek województwa właściwy ze względu na ostatnie miejsce wykonywania działalności lub ostatnie miejsce zatrudnienia przy wykonywaniu działalności.

Postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji wszczyna się co do zasady na wniosek i winno się ono zakończyć wydaniem decyzji nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia przedłożenia przez wnioskodawcę wszystkich niezbędnych dokumentów. W szczególnych przypadkach termin wydania decyzji może być przedłużony o miesiąc. Wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawierać powinien w szczególności: imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia wnioskodawcy, obywatelstwo oraz nazwę państwa wnioskodawcy, określenie zawodu regulowanego, albo działalności wraz z określeniem formy, w jakiej działalność ma być wykonywana, informację o posiadanych kwalifikacjach i uprawnieniach, informacje o odbytym kształceniu regulowanym, wykaz dokumentów dołączanych do wniosku. Formularze wniosków udostępniane są nieodpłatnie przez właściwy organ (urząd marszałkowski) lub Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które pełni funkcję ośrodka informacji właściwego do informowania w sprawach związanych z uznawaniem kwalifikacji zawodowych.

Leszek Kot, aplikant adwokacki w kancelarii Barylski Olszewski Brzozowski