TK ogłosi dzisiaj orzeczenie w sprawie nadzoru ministra nad sądami

Dzisiaj Trybunał Konstytucyjny ogłosi wyrok w sprawie przyznania ministrowi sprawiedliwości kompetencji żądania przesłania akt spraw sądowych. Takie uprawnienie ministra przewidziane zostało w nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych z 20 lutego tego roku.

Przepisy zaskarżył do Trybunału były prezydent Bronisław Komorowski. Zakwestionował on przyznanie Ministrowi Sprawiedliwości nowego uprawnienia w zakresie sprawowania zewnętrznego nadzoru administracyjnego, jakim jest możliwość żądania przesłania akt sądowych, gdy jest to konieczne do weryfikacji czynności podejmowanych w ramach wewnętrznego nadzoru administracyjnego.

Ponadto Minister Sprawiedliwości może żądać akt spraw sądowych prowadzonych    przezsędziego    przed    zażądaniem    podjęcia    czynności dyscyplinarnych przez rzecznika dyscyplinarnego wobec tego sędziego, gdy jest to celowe dla wszechstronnego zbadania sprawy i dla ustalenia istnienia podstaw do zwrócenia się przez Ministra Sprawiedliwości do rzecznika dyscyplinarnego o podjęcie czynności dyscyplinarnych.

Paweł Wiliński
  Obrońca i pełnomocnik w procesie karnym po 1 lipca 2015 r. Przewodnik po zmianach

Prezydent RP uważa, że istotą uprawnień przysługujących Ministrowi Sprawiedliwości w ramach zewnętrznego nadzoru administracyjnego jest analiza i ocena prawidłowości oraz skuteczności wykonywania przez prezesów sądów wewnętrznego nadzoru administracyjnego. Dla wykonywania tak określonego uprawnienia przez Ministra Sprawiedliwości nie jest konieczny pełny dostęp do akt spraw sądowych, w tym będących w toku.
Zdaniem zastępcy prokuratura generalnego - Andrzeja Hernanda  "w ocenie społecznej analiza przez MS akt spraw w toku postępowania przed sądem może być odbierana jako wpływanie na niezależność organu wymiaru sprawiedliwości i stanowić zamach na niezawisłość sędziego".
TK w pełnym skłądzie obradował 1 października, ale odroczył wydanie orzeczenia.

W maju 2014 roku roku TK uznał ten przepis za niezgodny z konstytucją i podkreślił, że kwestia ta nie może być regulowana w rozporządzeniu. W związku z tym w uchwalonej 20 lutego nowelizacji Prawa o ustroju sądów znalazł się przepis, zgodnie z którym minister mógłby - gdy jest to konieczne do weryfikacji czynności podejmowanych w ramach wewnętrznego nadzoru administracyjnego - żądać przesłania akt spraw sądowych.

Sygnatura akt Kp 1/15