TK: odwoływanie się do przykładów niemieckich - mylące

Polski TK zauważył, że w Niemczech rozprawy przed Federalnym Trybunałem należą do absolutnej rzadkości - napisali eksperci z TK w środowym komunikacie dodając, że niemiecki trybunał wydaje ledwie kilkadziesiąt decyzji merytorycznych rocznie.

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro podczas programu w TVP powiedział, że niemiecki TK rozpoznaje rocznie 6811 spraw (co daje średnią 18,66 sprawy na dzień, wliczając w to niedziele i święta). Okazało się, że ponad 6 tys. tych spraw zostało rozpatrzonych, poprzez niedopuszczenie do rozpatrzenia.

Jak poinformował Trybunał Konstytucyjny, w niemieckim trybunale generalną zasadą jest podejmowanie rozstrzygnięć przez większość sędziów uczestniczących w ich wydaniu. "Nie jest wymagana większość kwalifikowana" - podkreślił Trybunał przypominając, że FTK dzieli się na dwa stałe senaty, a w skład każdego wchodzi ośmiu sędziów.

Od zasady wyrokowania większością głosów są odstępstwa, gdy chodzi o orzeczenia w sprawach: utraty praw podstawowych, sprzeczności z konstytucją partii politycznych, odpowiedzialności konstytucyjnej Prezydenta Federalnego oraz sędziów. "Jednak nawet w tych przypadkach tylko rozstrzygnięcie +niekorzystne+ dla +przeciwnika wniosku+, a więc powodujące daleko idącą ingerencję w prawa podstawowe (prawa obywatelskie) określonych osób lub organizacji, wymaga większości 2/3 głosów" - zaznaczył TK.

Dowiedz się więcej z książki
	Konstytucyjny system organów państwowych rzetelna i aktualna wiedza darmowa wysyłka od 50 zł

Jak dodał, analogiczna większość przewidziana jest w sprawach dyscyplinarnych sędziów, gdy chodzi o upoważnienie przez FTK Prezydenta Federalnego do zwolnienia sędziego lub przeniesienia go w stan spoczynku (np. z powodu stanu zdrowia) oraz o decyzje o tymczasowym zawieszeniu sędziego w sprawowaniu funkcji w związku ze wszczęciem postępowania dyscyplinarnego. "Odstępstwa od podejmowania rozstrzygnięć większością głosów nie dotyczą postępowania w sprawach kontroli zgodności norm prawnych z konstytucją, a odsetek postępowań, których dotyczą, jest w praktyce marginalny. Poza tym wskazane wcześniej wyjątki nie są związane z liczebnością składu orzekającego, ale ze szczególnym - z punktu widzenia ochrony konstytucyjnych praw i wolności - charakterem niektórych spraw" - wyjaśnił TK.

Odnosząc się do informacji o liczbie spraw rozstrzygniętych przez FTK (minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro podał w poniedziałek, że ten Trybunał wydał w 2014 r. ponad 6,8 tys. orzeczeń) TK zauważył, że w Niemczech rozprawy przed FTK należą do absolutnej rzadkości.

"W 2014 r. przeprowadzono je tylko w ośmiu przypadkach" - zauważył TK. Porównując to z sytuacją w Polsce zaznaczył, że "obciążenie" sędziów Trybunału Konstytucyjnego jest u nas – w sensie czysto statystycznym – istotnie mniejsze niż w Niemczech. "Jednak wyciąganie z tego daleko idących wniosków co do zakresu zadań sędziów jest nieuzasadnione. W Niemczech wprowadzono bowiem szereg (nieznanych w Polsce) rozwiązań bardzo "upraszczających postępowanie" (znaczna część skarg konstytucyjnych "załatwiana" jest bez bezpośredniego udziału sędziów, poważny odsetek orzeczeń o charakterze proceduralnym kończących postępowanie nie wymaga "wszechstronnej oceny całokształtu sprawy" i pisemnego uzasadnienia, rozprawy są rzadkością).

"Każdy sędzia FTK jest wspomagany przez czterech asystentów (...). W większości to młodzi sędziowie lub pracownicy naukowi. (...) Obecnie jest ich niemal 70. Rola asystentów w dokładnej analizie spraw oraz w przygotowywaniu projektów uzasadnień jest bardzo znacząca" - podkreślił TK.