TK: Akcyza od oleju opałowego zgodna z Konstytucją

Stawka podatku akcyzowego odprowadzana od sprzedaży oleju opałowego jest zgodna z konstytucją stwierdził 7 września Trybunał Konstytucyjny. Zdaniem TK możliwość przekroczenia przez stawkę podatku określoną w rozporządzeniu wysokości stawki ustawowej nie jest wystarczająca do uznania naruszenia konstytucyjnej zasady wyłączności ustawy w dziedzinie prawa podatkowego..

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 6 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 marca 2002 r. w sprawie podatku akcyzowego jest zgodny z art. 2 oraz z art. 217 w związku z art. 84 konstytucji natomiast § 6 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie podatku akcyzowego oraz § 4 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego są zgodne z art. 2 konstytucji.

Kwestionowane regulacje przewidywały, że w przypadku niezłożenia przez nabywcę oleju opałowego oświadczenia o jego przeznaczeniu na cele opałowe olej opałowy jest opodatkowany według wyższych stawek właściwych dla oleju napędowego. Zdaniem sądu występującego z pytaniem prawnym obowiązywanie kwestionowanego § 6 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. prowadziło do sytuacji, w której stawka podatku dla sprzedaży oleju opałowego określona w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy mogła wykraczać poza granice stawki ustawowej.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego podniesione przez sąd naruszenie zasady wyłączności ustawowej w sferze prawa podatkowego ma charakter potencjalny, a nie realny. Ewentualne naruszenie wskazanej zasady zależałoby od dwóch czynników: od  wyniku wykładni ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym dokonanej przez sądy administracyjne w celu ustalenia, jaką stawkę podatku należy stosować do oleju opałowego, a także od poziomu cen sprzedaży oleju opałowego. Sąd nie wykazał, że w sprawie w związku z którą wystąpił z pytaniem prawnym nastąpiło przekroczenie stawki ustawowej przez stawkę określoną w rozporządzeniu.

Następny zarzut dotyczył wszystkich zaskarżonych przepisów powołanych rozporządzeń. Zastrzeżenia sądu co do zgodności z zasadami poprawnej legislacji budziło odesłanie do przepisów zawierających trzy stawki podatku stosowane, przy określaniu stawki podatku akcyzowego dla oleju opałowego obowiązującej w razie niezłożenia oświadczenia o jego przeznaczeniu na cele opałowe..

Trybunał odpowiadał na pytanie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Problem pojawił się w trakcie kontroli przeprowadzonej u podatnika. Stwierdzono szereg nieprawidłowości w rozliczeniu podatku akcyzowego związanego ze sprzedażą oleju opałowego. Dlatego, że część oświadczeń o przeznaczeniu oleju była niekompletna. Zdaniem NSA w takiej sytuacji, gdy w akcie wykonawczym do ustawy zostaje unormowana materia ustawowa, powinno to nastąpić w sposób jasny i precyzyjny. Jednoznacznie przypisujący określonemu wyrobowi akcyzowemu należną mu stawkę podatku. Przedmiot opodatkowania oraz przynależna mu stawka podatku nie mogą budzić żadnych wątpliwości. Taka sytuacja, w której dochodzi do określenia stawki podatku dla sprzedaży oleju opałowego w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy w sposób wykraczający poza granice stawki zakreślone w ustawie wskazuje na naruszenie norm konstytucyjnych.

TK nie zgodził się z argumentacją NSA. Sędzia sprawozdawca prof. Stanisław Biernat podkreślił, że samo określenie trzech stawek podatkowych dla danego wyrobu akcyzowego w jednym przepisie nie oznacza naruszenia art. 2 konstytucji. Kwestionowane przepisy w sposób jednoznaczny odsyłają do poszczególnych stawek stosowanych w zależności od poziomu siarki w oleju.

Sygn.akt 94/08