Skargę do Trybunału wniosło małżeństwo Marokańczyków mieszkających we Francji. W 2005 r. francuskie organy ścigania wszczęły przeciwko skarżącym postępowanie dotyczące przemytu dużej ilości narkotyków z Holandii do Francji. W 2008 r. skarżący zostali skazani na kary trzech lat pozbawienia wolności za udział w tym procederze, a ich syn na karę ośmiu lat pozbawienia wolności. Nadto sąd krajowy w charakterze środka karnego orzekł przepadek domu kupionego przez skarżących w 2005 r. W postępowaniu karnym wykazano, iż nieruchomość ta została nabyta w dużej mierze ze środków pochodzących z handlu narkotykami. Przed Trybunałem skarżący zarzucili, iż taki stan rzeczy stanowił naruszenie ich prawa do poszanowania własności, chronionego w art. 1 protokołu nr 1 do Konwencji o prawach człowieka, a także prawa do poszanowania mieszkania z art. 8 Konwencji.

Czytaj: UE ułatwia konfiskatę mienia z przestępstwa>>>

Trybunał nie zgodził się z tą argumentacją i nie stwierdził naruszenia Konwencji. Trybunał przypomniał, iż art. 1 protokołu nr 1 Konwencji pozostawia państwom-stronom Konwencji możliwość swobodnego stosowania takich ustaw, jakie państwo uznaje za konieczne dla uregulowania sposobu korzystania z własności w interesie powszechnym oraz dla zapewnienia uiszczania podatków i kar pieniężnych. W opinii Trybunału środek w postaci przepadku korzyści pochodzących z przestępstwa stanowi ważny element skutecznej walki z przestępczością, zwłaszcza związaną z handlem narkotykami i praniem brudnych pieniędzy. Regulacje prawne pozwalające na taki przepadek nie mogą zostać uznane za sprzeczne z art. 1 protokołu nr 1, chyba że są rażąco nieproporcjonalne lub są stosowane w nieuzasadniony sposób.

W omawianej sprawie skarżący mogli uniknąć konfiskaty domu poprzez wykazanie, iż nieruchomość została nabyta ze środków pochodzących z legalnych źródeł. Sądy francuskie skrupulatnie, w toku rzetelnego procesu, zbadały argumenty i dowody przedstawione przez skarżących oraz ich sytuację finansową, a następnie doszły do wniosku, iż dom zakupiono ze środków pochodzących z przestępstwa. Trybunał uznał, iż orzeczenie środka karnego w postaci przepadku całej nieruchomości jest wyrazem woli ścigania i surowego karania przestępstw powiązanych z osiąganiem dużych korzyści majątkowych, ukrywaniem takich korzyści oraz procederem "prania brudnych pieniędzy". Jest to uprawniony cel realizowany w interesie powszechnym, co w połączeniu z szerokim marginesem uznania pozostawionym władzom państwowym przy regulowaniu korzystania z własności sprawia, że zaskarżony środek nie narusza prawa do poszanowania własności indywidualnej i nie łamie art. 1 protokołu nr 1 do Konwencji.

Podobne rozstrzygnięcie Trybunał wydał w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 8 Konwencji (prawo do poszanowania życia rodzinnego i mieszkania). Zdaniem Trybunału konfiskata domu została przeprowadzona w celu "ochrony porządku i zapobiegania przestępstwom", który to cel uzasadnia ingerencję w prawa podstawowe z art. 8 i sprawia, że naruszenie art. 8 nie ma miejsca. Trybunał uznał także, że władze francuskie wykazały się należytym poszanowaniem praw skarżących w tej mierze, ponieważ pozwoliły im na pozostanie w skonfiskowanym domu przez kolejnych 18 miesięcy, to jest do czasu, kiedy skarżący mogli przeprowadzić się do innego mieszkania. Ich prawo do poszanowania życia rodzinnego zostało zatem należycie zabezpieczone. Naruszenia art. 8 Konwencji nie było.

Tak wynika z decyzji Trybunału z 4 listopada 2014 r. w sprawie nr 28457/10, Aboufadda przeciwko Francji.

Katarzyna Warecka