Sąd Okręgowy w Elblągu przedstawił Sądowi Najwyższemu pytanie:
Czy dopuszczalne jest wpisanie na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.) w dziale III księgi wieczystej prawa dzierżawy nieruchomości lub jej wyodrębnionej części w sytuacji, gdy przed zawarciem umowy dzierżawy doszło do zajęcia nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym w stosunku do jej właściciela?
Sprawa powstała w związku z zawarciem dziesięcioletniej umowy dzierżawy przez przedsiębiorstwo produkcyjno-handlowe Natura-Mebel w Rudzienicach z właścicielem gruntu. Sąd w Iławie oddalił wniosek o wpis dzierżawy do księgi wieczystej dla nieruchomości. Uzasadnił to wcześniejszym wpisem o prowadzonej przez komornika egzekucji tej nieruchomości do III działu księgi wieczystej. Sąd stwierdził przy tym, że umowa dzierżawy była nieważna.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku, do którego odwołało się przedsiębiorstwo miał wątpliwości co do tego ustalenia. Zdaniem sędziów Sadu Apelacyjnego umowa pozostaje ważna, zgodnie z art. 17 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, który mówi, że przez ujawnienie w księdze wieczystej prawo osobiste lub roszczenie uzyskuje skuteczność względem praw nabytych przez czynność prawną po jego ujawnieniu, z trzema wyjątkami (służebności drogi koniecznej, służebności przesyłu albo służebności ustanowionej w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia). Sąd Apelacyjny odwołał się też do art.88 wymienionej ustawy, który mówi o odszkodowaniu gdy okaże się, że nieruchomość jest obciążona hipoteką.
Sąd Najwyższy zgodził się z ta argumentacją i podjął uchwałę. Prawo dzierżawy nieruchomości zajętej w postępowaniu egzekucyjnym może być wpisane w dziale III księgi wieczystej, jeżeli do zawarcia dzierżawy tej nieruchomości doszło po spełnieniu przesłanek określonych w art. 936 kpc zdanie trzecie (do wydzierżawiania nieruchomości wymagana jest zgoda stron, a w jej braku - zezwolenie sądu), w związku z art.935 par. 3 kodeksu postępowania cywilnego.
Uchwała SN z 16 września 2010 r., sygn. akt III CZP 50/10
SN: zajętą dzierżawę można wpisać do hipoteki
Umowa dzierżawy nieruchomości jest ważna i może być wpisana do księgi wieczystej, nawet wtedy, gdy wcześniej doszło do jej zajęcia przez komornika stwierdził w uchwale z 16 września 2010 roku Sąd Najwyższy.