SN: Prawo do lokalu socjalnego należy się rodzinie dłużnika

Prawo do lokalu socjalnego przysługuje dzieciom oraz żonie właściciela lokalu mieszkalnego, który utracił własność. Są oni lokatorami w rozumieniu ustawy o ochronie praw lokatorów i zasobie mieszkaniowym gminy - stwierdził w uchwale Sąd Najwyższy.

Zagadnienie prawne powstało w związku ze sprawą Elżbiety i Arkadiusza S. , którzy w drodze przetargu kupili willę w centrum Trzebiatowa. Willa ta była zamieszkiwana przez rodzinę W., w tym małoletnie dzieci. Sąd rejonowy w Gryficach nakazał wydać nowemu właścicielowi nieruchomość. Powstało pytanie czy żonie i dzieciom byłego właściciela budynku, który w nim nigdy nie mieszkał należy się prawo do lokalu socjalnego? Ale wcześniej należało odpowiedzieć, czy żona i dzieci są lokatorami w rozumieniu art.14 ustawy o ochronie praw lokatorów.

Według art.14 tej ustawy w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec m.in. małoletnich.
Jak tłumaczył przedstawiciel powodów Wacław Gołyński uprawnienia po stronie zony i dzieci do lokalu zastępczego nie istnieją.

- Skoro właściciel budynku sprzedał go, utracił tym samym prawo do lokalu, tak jak i jego rodzina – przekonywał radca prawny Gołyński. – Ponadto należy brać pod uwagę, że art.1046 par. 4 kpc wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 4 listopada 2010 roku utracił moc. A był w nim zawarty obowiązek gminy do dostarczenia lokalu po orzeczonej sądownie eksmisji. Przepisy ochronne zatem nie mają zastosowania i prawo do lokalu socjalnego nie przysługuje osobom, które swoje prawa wywodziły od dłużnika głównego.    

SN nie podzielił opinii powoda i podjął 21 grudnia następującą uchwałę: Art. 14 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie kodeksu cywilnego ma zastosowanie do małoletnich dzieci oraz żony właściciela lokalu mieszkalnego, który utracił własność.

 A więc na pytanie sądu okręgowego SN odpowiedział pozytywnie: dzieciom i żonie dłużnika, któremu zlicytowano budynek należy się od gminy lokal socjalny.

Sygnatura akt III CZP 109/10