Problem wyniknął z utrudnień, jakie stworzyli urzędnicy gminni w Lisiej Górze, w powiecie tarnowskim. Stowarzyszenie „Nasza gmina”, które prowadzi ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy dla dzieci głęboko upośledzonych wystąpiło do gminy o zwrot poniesionych przez siebie kosztów dowozu ucznia Kamila W. Stało się tak dlatego, że gmina po dwóch latach dowożenia dziecka do ośrodka, zadecydowała, że od nowego roku szkolnego 2009 r. będzie transportować uczniów do bliżej położonej szkoły. Rodzice Kamila nie zgodzili się na przeniesienie syna do nowego ośrodka. W wyniku czego uczeń w ogóle nie chodził do szkoły, gdyż nie miał możliwości dojazdu. Po kilku miesiącach pracownicy ośrodka zaczęli dowozić ucznia  we własnym zakresie i kosztami obciążyli gminę. Gmina odwołała się do sądu.

Sąd rejonowy przyjął interpretację o bezpodstawnym wzbogaceniu. Argumentacja opierała się na analizie art. 17 ust.3 a) pkt. 2 i 3  ustawy o systemie oświaty. Sąd zwrócił uwagę, że przepis ten jest inaczej sformułowany niż w wypadku realizacji obowiązku szkolnego przez dzieci z lekkim upośledzeniem. Nie wynika z niego ograniczenie obowiązków gminy dowożenia dzieci najciężej upośledzonych tylko do najbliższego ośrodka, ale jest to obowiązek dowiezienia dzieci do ośrodków właściwych, zapewniających dobrą opiekę. Sąd odwołał się do art.14 tej ustawy i uznał, że takie rozróżnienie nie jest przypadkowe i zapewnienie transportu jest jej obowiązkiem.

Przedstawiciele gminy twierdzili, że nie można jej narzucać sposobu realizacji tego obowiązku, wówczas gdy z tego zadania się wywiązuje dowożąc dzieci do ośrodka położonego bliżej. Ponadto gmina musi racjonalnie wydawać dotacje oświatowe, a fundusze ma ograniczone. Dlatego – zdaniem gminy – nie może zapewnić każdemu dziecku dowozu do ośrodka, które rodzice sobie wybiorą. Z tego względu Sąd II instancji w Tarnowie powziął wątpliwość, czy rzeczywiście gmina ponosi wspomniane koszty. I zadał SN pytanie:

Czy na podstawie art. 17 ust. 3a pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty jednostka samorządu terytorialnego (gmina) jest zobowiązana do zwrotu kosztów transportu i opieki nad dzieckiem upośledzonym w stopniu głębokim do ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego wskazanego przez jego rodziców i przez nich bądź podmiot trzeci pokrywanych; także wówczas, gdy sama gmina transport ten i opiekę zapewnia do innego ośrodka tego samego rodzaju - ponosząc ich koszty w całości?

Sąd Najwyższy podjął 17 lutego uchwałę: Na podstawie art.17 ust.3a) pkt.2 ustawy o systemie oświaty  gmina jest obowiązana do zapewnienia dziecku upośledzonemu w stopniu głębokim, spełniającego obowiązek szkolny przez udział w zajęciach rewalidacyjnych bezpłatnego transportu  i opieki w czasie przewozu do odpowiedniego, wybranego przez rodziców ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego. Jeśli transport organizują rodzice obowiązek gminy obejmuje zwrot kosztów przejazdu ucznia oraz opiekuna do wybranego ośrodka. Obowiązków tych nie uchyla zapewnienie przez gminę transportu i opieki do innego ośrodka tego samego rodzaju.

Sygnatura akt CZP 133/10