Sejm zmienił przepisy dot. nagrywania cywilnych rozpraw

Sejm uchwalił w piątek nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wprowadzającą modyfikacje w nagrywaniu rozpraw cywilnych i dającą m.in. możliwość rozszerzenia protokołu pisemnego z rozprawy.

Za nowelą, której projekt przygotował klub Platformy Obywatelskiej, opowiedziało się 296 posłów, nikt nie był przeciw, a 146 posłów wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa trafi do Senatu.

Sejm przegłosował też sześć poprawek do nowelizacji. Jedna z nich przewiduje m.in., że uzasadnienie wyroku sporządzone będzie na pisemny wniosek stron, pozostałe poprawki mają charakter legislacyjny.

Nagrywanie rozpraw cywilnych umożliwiła ustawa, która weszła w życie w lipcu 2010 r. Zasadą stało się sporządzanie podczas rozprawy cywilnej protokołu elektronicznego, czyli zapisu dokonanego za pomocą urządzeń nagrywających. Pisemnie jest tylko sporządzany protokół skrócony, w którym są informacje m.in. o miejscu i dacie posiedzenia, nazwiskach sędziów, stron czy orzeczeniach wydanych na posiedzeniu.

Wprowadzanie nagrywania spraw cywilnych rozpoczęto około dwóch lat temu od sądów apelacyjnych i okręgowych, ponad pół roku temu nagrywanie spraw cywilnych zapoczątkowano w pierwszych sądach rejonowych.

"W tym okresie ujawniły się problemy związane ze stosowaniem niektórych regulacji dotyczących protokołu elektronicznego; niniejszy projekt wychodzi naprzeciw postulatom zgłaszanym przez środowisko sędziów, adwokatów i radców prawnych" - zaznaczono w uzasadnieniu projektu nowelizacji.

Jedna z proponowanych zmian przewiduje możliwość zamieszczania w protokole skróconym fakultatywnie także wyników postępowania dowodowego oraz innych okoliczności istotnych dla przebiegu posiedzenia. "Protokół skrócony będzie mógł zatem obejmować taką sama treść, jak tradycyjny protokół pisemny. Dzięki tej zmianie zapoznanie się z przebiegiem posiedzenia zajmie znacznie mniej czasu, niż zapoznawanie się z zapisem elektronicznym" - wskazano w uzasadnieniu.

Proponowane zmiany krytycznie ocenił sędzia Bartłomiej Przymusiński ze Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia". "Projekt moim zdaniem wskazuje na to, że pomysł protokołu elektronicznego to porażka. Okazało się, że ta instytucja skomplikowała prace sądu" - powiedział Przymusiński PAP.

Z kolei poseł Witold Pahl (PO), który był sprawozdawcą projektu uchwalonej w piątek nowelizacji, powiedział PAP, że nie zmienia ona podstawowych zasad. "Poszerzyliśmy elementy, które powinien zawierać protokół pisemny, ale to był postulat środowisk sędziowskich i adwokackich" - zaznaczył. Zmiany w Kpc poparło Ministerstwo Sprawiedliwości.

Nowelizacja przewiduje m.in. możliwość sporządzania tzw. elektronicznego uzasadnienia. Stronie, która zażąda doręczenia uzasadnienia będzie doręczany odpis wyroku z transkrypcją tego uzasadnienia. Ponadto sąd drugiej instancji będzie mógł odstąpić od sprawozdania dotychczasowego stanu sprawy, jeśli strony wyrażą na to zgodę.

Zdaniem autorów propozycji brak takiego sprawozdania nie ogranicza prawa do zapoznania się ze sprawą przez np. przedstawicieli mediów. Uznali oni, że wystarczające są przepisy przewidujące możliwość zwrócenia się do przewodniczącego wydziału sądu o udostępnienie akt. Jedna z proponowanych zmian przewiduje możliwość zamieszczania w protokole skróconym fakultatywnie także wyników postępowania dowodowego oraz innych okoliczności istotnych dla przebiegu posiedzenia. (PAP)