Sejm zajmie się zmianami w opłatach egzekucyjnych

Na rozpoczynającym się w tym tygodniu posiedzeniu Sejm zajmie się nowelizacją ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, która w określonych wypadkach zobowiąże komorników do zwrotu dłużnikowi pobranej opłaty za egzekucję świadczeń pieniężnych.

Nowelizacja dostosuje przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r. (sygn. akt P 13/11). W wyroku tym Trybunał rozstrzygnął kwestię pobierania opłat w przypadku umorzenia egzekucji z powodu bezczynności wierzyciela (art. 823 k.p.c.). TK w wyroku przyznał, że w wypadkach, w których komornik po wszczęciu postępowania egzekucyjnego a przed jego zawieszeniem przedsięwziął czasochłonne i pracochłonne czynności zmierzające do wyegzekwowania roszczenia, powinien mieć prawo do opłaty egzekucyjnej. Za niezgodne z ustawą zasadniczą uznał jednak określenie dolnej granicy pobieranej opłaty, tj. pobieranie od dłużnika opłaty stosunkowej w wysokości nie niższej niż dziesięć procent wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w każdym wypadku umorzenia zawieszonego wcześniej postępowania egzekucyjnego. Prowadzi to do sytuacji, w której dłużnik musi zapłacić opłatę od pozostałego do wyegzekwowania świadczenia nawet w przypadku, gdy bezczynność, będąca przyczyną umorzenia postępowania, wynikała ze spełnienia przez dłużnika świadczenia bezpośrednio do rąk wierzyciela.

Trybunał rozstrzygnął także, że w zapisy Konstytucji godzi także konstrukcja przepisu, która uniemożliwia obniżenie opłaty egzekucyjnej w sytuacji, w której komornik dokonał czynności egzekucyjnych wymagających jego znacznego nakładu pracy, a sytuacja majątkowa i dochody dłużnika pozwalają na jej zapłatę w wysokości 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Projektowana ustawa doda przepis, który pozwoli dłużnikowi otrzymać zwrot opłaty egzekucyjnej, w przypadku gdy przedstawi komornikowi orzeczenie pozbawiające tytuł wykonawczy wykonalności i jeżeli przyczyną pozbawienia nie będzie fakt spełnienia przez dłużnika świadczenia. Pozwoli to dłużnikowi odzyskać opłatę w sytuacji, gdy umorzenie postępowania egzekucyjnego spowodowane zostało bezczynnością wierzyciela.

Projekt przygotowali senatorowie. Samorząd komorników zanegował potrzebę uchwalenia nowelizacji, Sąd Najwyższy zasugerował zaś, by zmianie uległ cały system naliczania opłat egzekucyjnych. Według SN powinny zostać uzależnione od nakładu komornika. Projektem zajmowała się również sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka, która zarekomendowała uchwalenie ustawy. Sprawozdanie przedstawione zostanie na rozpoczynającym się w środę posiedzeniu Sejmu.