Sejm uchwalił reformę procedury karnej

Sejm przyjął w piątek obszerną nowelizację reformującą procedurę karną. Zmiany - w zamierzeniach rządu - mają prowadzić do skrócenia czasu trwania i usprawnienia procesów.

Nowelizacja kodeksu postępowania karnego oraz kilku innych ustaw obejmuje łącznie blisko 300 nowych przepisów. Jest ona efektem blisko dwuletnich prac komisji prawa karnego przy resorcie sprawiedliwości.
Jak podkreśla resort sprawiedliwości, który zaproponował projekt, przyjęta dzisiaj przez Sejm nowelizacja Kodeksu postępowania karnego, Kodeksu karnego i niektórych innych ustaw, to jedna z najbardziej istotnych ustaw przygotowanych przez ministra sprawiedliwości w celu skrócenia czasu trwania i uproszczenia postępowań przed sądami. Nowelizacja została opracowana przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego działającą przy ministrze sprawiedliwości. Teraz ustawą zajmie się Senat.

Do zasadniczych zmian w procedurze karnej należą m.in.:

- przemodelowanie postępowania sądowego w kierunku większej kontradyktoryjności, która stwarza najlepsze warunki do wyjaśnienia prawdy materialnej i najlepiej służy poszanowaniu praw uczestników postępowania,

- zaktywizowanie stron procesowych przy jednoczesnym wzmocnieniu roli sądu jako arbitra,

- usprawnienie i przyspieszenie postępowania także dzięki nowemu ujęciu instytucji mediacji,

- ograniczenie przewlekłości postępowania odwoławczego,

- odciążenie sędziów, prezesów sądów i przewodniczących wydziałów poprzez ukonstytuowanie możliwości podejmowania decyzji o charakterze porządkowym i technicznym (a także mniej ważkich decyzji merytorycznych) przez referendarzy sądowych, a dzięki temu umożliwienie wykorzystania czasu sędziów w bardziej efektywny sposób,

- szerszy dostęp do pomocy prawnej dla stron na etapie postępowania sądowego,

- przyznanie radcom prawnym uprawnień w zakresie prowadzenia obrony w sprawach karnych i sprawach karno-skarbowych.

Ustawa przewiduje ponadto zmiany w zakresie prawa karnego materialnego:

- przeniesienie odpowiedzialności za prowadzenie w stanie nietrzeźwości pojazdu innego niż mechaniczny na poziom kodeksu wykroczeń,

- podniesienie progu kwotowego między przestępstwami a wykroczeniami przeciwko mieniu do kwoty 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę, (kradzież, przywłaszczenie, zniszczenie rzeczy),

- wprowadzenie umorzenia (na wniosek pokrzywdzonego) w przypadku pojednania sprawcy z oskarżonym i naprawienia szkody lub zadośćuczynienia krzywdzie.