Wcześniej RPO zwrócił się  do Krajowej Rady Sądownictwa z pytaniem, czy podjęła uchwałę w sprawie wyboru sędziego Piotra Schaba na rzecznika dyscyplinarnego, przed powołaniem go w czerwcu 2018 r. przez ministra sprawiedliwości. I podnosi, że jeśli nie to powołanie nastąpiło nieprawidłowo. Z podobnym pytaniem - 20 stycznia - zwróciła się Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego. Zrobiła to na wniosek pełnomocników jednej z sędziów, której sprawę rozpatrywała, ale wcześniej o to samo do KRS wystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich.

 


Zagrożone prawo do sądu

Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla, że monitoruje postępowania dyscyplinarne, czynności wyjaśniające i inne czynności rzecznika dyscyplinarnego i jego zastępców. Przypomina, że wiele razy wyrażał zaniepokojenie wszczynaniem ich w związku z działalnością orzeczniczą sędziów, ich publicznymi wypowiedziami dotyczącymi reformy wymiaru sprawiedliwości, udziałem sędziów w wydarzeniach związanych z edukacją prawną obywateli.

Czytaj: Najpierw RPO, teraz Izba Dyscyplinarna pyta o status sędziowskich rzeczników dyscyplinarnych>>

- Kwestia postępowań dyscyplinarnych wobec sędziów ma fundamentalne znaczenie z punktu widzenia realizacji konstytucyjnego prawa do sądu, wyrażonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz w art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Nowy model postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów wprowadzono nowelizacją ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, a system odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów został poddany całkowitej kontroli ministra sprawiedliwości, który pełni jednocześnie funkcję Prokuratora Generalnego - wskazuje. 

Czytaj: RPO pyta o legalność powołania sędziowskiego rzecznika dyscyplinarnego>>

Przypomina też, że to minister powierza obowiązki sędziego sądu dyscyplinarnego oraz powołuje i odwołuje Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych i jego dwóch zastępców. 

- Może wnioskować o wszczęcie postępowania przeciw wybranemu sędziemu i sprzeciwić się umorzeniu postępowania. Może także wyznaczyć do prowadzenia sprawy dyscyplinarnej przeciwko sędziemu specjalnego rzecznika dyscyplinarnego, którym może być prokurator - dodaje RPO.

 

RPO pyta o sędziowskie dyscyplinarki

W związku z tym Adam Bodnar zwrócił się o przedstawienie bilansu dotychczasowych działań rzecznika, a zwłaszcza o udzielenie informacji:

  • o liczbie podjętych na podstawie art. 114 par. 1 p.u.s.p. czynności wyjaśniających wobec sędziów oraz wskazanie jaka część z nich zakończyła się brakiem podstaw do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, a ile z nich skutkowało wszczęciem postępowania dyscyplinarnego;
  • ile spraw zostało podjętych z własnej inicjatywy rzecznika i jego zastępców, a ile zostało podjętych na żądanie organów wymienionych w art. 114 § 1 p.u.s.p., wraz z wyszczególnieniem tych organów;
  • ile spraw rzecznik dyscyplinarny i jego zastępcy przejęli do prowadzenia od zastępców rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądach apelacyjnych i sądach okręgowych oraz ile im przekazali do prowadzenia;
  • jakie zarzuty były stawiane sędziom w ramach postępowań dyscyplinarnych;
  • ile spraw jest obecnie prowadzonych;
  • ile spraw dotychczas wszczętych w ramach postępowań dyscyplinarnych zakończyło się oraz jaki był wynik tych postępowań.