Sąd częściej będzie orzekał na posiedzeniu niejawnym, a uzasadnienie sporządzi na wniosek

Projektowane przepisy k.p.c. dopuszczają, by sądy częściej orzekały na posiedzeniach niejawnych, jak też, by sporządzenie uzasadnień orzeczeń, które powinny być zwięzłe, następowało w realnych terminach, i to dopiero na wniosek strony.

W obecnym stanie prawnym ogłoszenie wyroku następuje niezwłocznie po zamknięciu rozprawy. Po wejściu w życie zmian odroczenie ogłoszenia wyroku, maksymalnie na okres miesiąca będzie równorzędną alternatywą natychmiastowego ogłoszenia wyroku. Skutkiem przekroczenia terminu będzie konieczność otwarcia zamkniętej rozprawy na nowo.

Czytaj: Rewolucja w procedurze na rzecz obywatela>>

W sytuacji niestawiennictwa stron na ogłoszenie wyroku, projekt przewiduje, że zamiast odczytywać wyrok, sąd przyjmie, że wyrok został ogłoszony mimo faktycznego nieodczytania. Gdy dotyczyć to będzie ogłoszenia odroczonego wyroku, sąd odstąpi od odczytywania sentencji wyroku i podawania ustnie zasadniczych powodów rozstrzygnięcia, a sporządzony już i podpisany wyrok zostanie uznany za ogłoszony z chwilą zakończenia tego posiedzenia.

Projekt przewiduje dopuszczalność wydania każdego postanowienia na posiedzeniu niejawnym. Odpis takiego postanowienia sąd doręczy z urzędu obu stronom. Dotyczyć to będzie również wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym.

Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje, aby uzasadnienia wyroków były zwięzłe, bez powtarzania w nim treści dokumentów zawartych w aktach oraz treści orzeczeń sądowych. Jeżeli przebieg posiedzenia był utrwalany za pomocą urządzenia rejestrującego, uzasadnienie będzie mogło być wygłoszone po ogłoszeniu sentencji wyroku i utrwalone za pomocą tego urządzenia, o czym przewodniczący uprzedzi przed wygłoszeniem uzasadnienia. W takim przypadku przewodniczący nie poda odrębnie zasadniczych powodów rozstrzygnięcia, a zamiast pisemnego uzasadnienia wyroku sporządzona zostanie transkrypcja wygłoszonego uzasadnienia, które będzie przyjmowało cechy wyroku.

Wniosek o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia strona będzie mogła złożyć w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia sentencji wyroku, a gdy wyrok będzie doręczany z urzędu od dnia doręczenia. We wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku będzie zobligowana do wskazania, czy żąda uzasadnienia wyroku w całości, czy w części. Pisemne uzasadnienie wyroku sędzia sporządzi w terminie dwóch tygodni, liczonych od dnia wpływu wniosku do właściwego sądu, a jeżeli wniosek był dotknięty brakami – od dnia usunięcia tych braków, albo w przypadkach sporządzenia uzasadnienia z urzędu – od dnia ogłoszenia wyroku. Projekt odchodzi tym samym od zasady sporządzania uzasadnienia z urzędu w przypadku wniesienia środka zaskarżenia w terminie.