Rada Ministrów przyjęła 24 czerwca br. przedłożony przez ministra sprawiedliwościprojekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.
Projekt przewiduje dalszą informatyzację postępowania wieczystoksięgowego. Taki tryb inicjowania postępowania będzie obowiązkowy dla określonych podmiotów, czyli notariuszy, komorników sądowych i naczelników urzędów skarbowych (jako organów egzekucyjnych).
Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, w praktyce oznacza to, że wnioski o wpis do księgi wieczystej lub wnioski o jej założenie będą składane drogą informatyczną. Elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe (e.p.w.) zapewni łatwiejszy dostęp do sądu wieczystoksięgowego, pozwoli szybciej załatwić sprawę oraz zwiększy także bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami, utrudniając np. sprzedaż tej samej nieruchomości.
Resort sprawiedliwości przypomina, że postulat dotyczący skrócenia postępowań sądowych jest wypełnieniem zobowiązania premiera z wyrażonego w drugim exposé.
W projekcie jako zasadę przyjęto, że do wniosków o wpis do księgi wieczystej oraz o założenie księgi wieczystej nie będą dołączane dokumenty w postaci elektronicznej. Większość dokumentów będących podstawą wpisu istnieje wyłącznie w postaci papierowej. Wyjątkiem od tej zasady będzie sytuacja, kiedy dokumenty stanowiące podstawę wpisu będą miały pierwotnie postać elektroniczną.
Składający wniosek będzie musiał posiadać konto użytkownika w systemie teleinformatycznym obsługującym e.p.w. Użytkownikiem takiego konta będzie tylko osoba fizyczna. W pierwszym etapie postępowania będą to: notariusz, komornik sądowy lub naczelnik urzędu skarbowego. System teleinformatyczny obsługujący elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe będzie weryfikować dane identyfikacyjne notariusza i komornika, a także naczelnika urzędu skarbowego. Takie rozwiązanie pozwoli sądowi na stwierdzenie, czy osoby te posiadają uprawnienia.
Naczelnik skarbówki, notariusz i komornik sądowy będą podpisywali składane przez siebie pisma procesowe w e.p.w. bezpiecznym podpisem, weryfikowanym ważnym kwalifikowanym certyfikatem. Zasady zakładania kont, ich obsługa oraz tryb zakładania konta w systemie teleinformatycznym będą zamieszczone w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości.
Zgodnie z projektowanymi przepisami, w teleinformatycznym postępowaniu wieczystoksięgowym wprowadzone zostaną interaktywne formularze wspierające formułowanie i składanie wniosków. Będą w nich zawarte takie m.in. moduły jak: rodzaj księgi wieczystej, podmiot składający wniosek oraz uczestnicy postępowania, podstawa wpisu czy dokumenty, jakie zostaną dołączone do wniosku. W e.p.w. będą rozpoznawane zarówno wnioski o założenie księgi dla nieruchomości, którą odłączono z innej nieruchomości, jak i wnioski o założenie księgi dla nieruchomości, która księgi nie posiadała.
Zaproponowano także wiele zmian w Kodeksie postępowania cywilnego, które usprawnią postępowanie w sprawach z dziedziny prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Do Kpc wprowadzono przepis, który umożliwi pracodawcom i organom rentowym, posiadającym zdolność sądową i procesową, ale nie mającym statusu osoby prawnej lub przedsiębiorcy, udzielenie pełnomocnictwa procesowego pracownikom nie będącym radcami prawnymi. Chodzi o takie organy jak np.: Zakład Emerytalno-Rentowy MSW czy Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zdolność procesową i sądową przyznano wojewódzkim zespołom do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Zaproponowano też regulacje, które eliminują rozbieżności dotyczące zakresu kompetencji referendarzy sądowych w postępowaniu przed sądem rejestrowym. Przyjęto, że w postępowaniach sądów rejonowych, prowadzących rejestry sądowe, referendarze sądowi mogą wykonywać wszystkie czynności – z wyjątkiem prowadzenia rozprawy.