Na wtorkowej konferencji prasowej po posiedzeniu rządu Donald Tusk mówił, że wydobywanie gazu łupkowego technologicznie różni się od innych rodzajów eksploatacji i niesie ze sobą inne ryzyka, dlatego potrzebne są odpowiednie regulacje, które nie będą zniechęcać inwestorów. Zaznaczył, że w grę wchodzą "setki, a może i tysiące" odwiertów. W regulacjach kluczowe jest powołanie instytucji, która będzie obecna w nadzorze właścicielskim - dodał premier.
Jak podało Centrum Informacyjne Rządu, podatki obejmą każdy typ złóż, każdego rodzaju gaz i każdy podmiot wydobywający Planowane obciążenia z tytułu wszystkich podatków i opłat pobieranych od branży wydobywczej wyniosą ok. 40 proc. ich zysków brutto - podało Centrum Informacyjne Rządu. Rząd przyjął we wtorek kierunkowe założenia regulacji dotyczących m.in. gazu łupkowego. "Przewidziano wprowadzenie podatku od wartości wydobytego surowca: 5 proc. dla gazu i 10 proc. dla ropy naftowej" - brzmi komunikat. Zaplanowano również specjalny podatek węglowodorowy w wysokości 25 proc. od nadwyżki przychodów nad wydatkami.
Nie będzie odrębnego urzędu do spraw gazu łupkowego; wiceminister środowiska Piotr Woźniak ma wszystkie pełnomocnictwa do pilotowania tego projektu - oświadczył we wtorek premier Donald Tusk. "Za przygotowania do eksploatacji gazu łupkowego odpowiada minister środowiska Marcin Korolec, a wiceminister środowiska Piotr Woźniak ma wszystkie pełnomocnictwa, by kontynuować te prace" - powiedział na konferencji prasowej szef rządu, pytany, kiedy powoła pełnomocnika ds. gazu łupkowego. "W KPRM minister Arabski jakby nadzoruje ten proces legislacyjny, by był możliwie sprawny. Nie potrzebuję kolejnej osoby upoważnionej do jakichś specjalnych zadań" - mówił Tusk.
W założeniach przewidziano m.in.:
Zmiany w systemie koncesyjnym
- zostaną doprecyzowane i uszczegółowione prawa i obowiązki, jakie zawierać będzie koncesja na rozpoznawanie i wydobywanie węglowodorów, w tym kwestie nadzoru państwa nad wtórnym obrotem koncesjami (prawo pierwokupu koncesji, możliwość odsprzedaży tylko podmiotom prekwalifikowanym);
Zmiany w przepisach dla udzielonych już koncesji poszukiwawczych i rozpoznawczych
- posiadacz koncesji poszukiwawczej zachowa prawo pierwszeństwa do uzyskania koncesji na wydobywanie po prawidłowym przygotowaniu dokumentów geologicznych,
- posiadacz koncesji poszukiwawczej będzie miał możliwość (przy składaniu wniosku o koncesję wydobywczą) dobrowolnego zaproszenia Skarbu Państwa do udziału w konsorcjum wydobywczym. Skarb Państwa będzie mógł uczestniczyć w takim konsorcjum przez nową spółkę – Narodowego Operatora Kopalin Energetycznych NOKE;
Zmiany w systemie udzielania koncesji dla nowych wniosków koncesyjnych
- wprowadzenie procedury prekwalifikacji podmiotów dopuszczonych do przetargów na koncesje rozpoznawczo-wydobywcze węglowodorów,
- likwidacja obowiązku posiadania koncesji dla etapu prac poszukiwawczych, polegających na badaniach powierzchniowych (bez odwiertów), co zwiększy konkurencję,
- zniesienie zasady pierwszeństwa do koncesji rozpoznawczo-wydobywczej po zakończeniu prac poszukiwawczych,
- koncesje rozpoznawczo-wydobywcze będą udzielane w przetargu podmiotom, które następnie utworzą konsorcja wydobywcze z udziałem NOKE;
Podatki i opłaty
Wydobycie gazu i ropy będzie opodatkowane. Podatki obejmą każdy typ złóż, każdego rodzaju gaz i każdy podmiot wydobywający. Przewidziano wprowadzenie podatku od wartości wydobytego surowca: 5 proc. dla gazu i 10 proc. dla ropy naftowej. Zaplanowano również specjalny podatek węglowodorowy w wysokości 25 proc. od nadwyżki przychodów nad wydatkami.
Planowane obciążenia z tytułu wszystkich podatków i opłat pobieranych od branży wydobywczej wyniosą ok. 40 proc. ich zysków brutto (szacunki oparto na wyliczeniach amerykańskich).
Zyski z podatków i opłat zasilą budżety państwa i samorządów terytorialnych
- powołanie Narodowego Operatora Kopalin Energetycznych (NOKE)
Nadzór nad NOKE będzie sprawował minister Skarbu Państwa. Będzie to strategiczna spółka Skarbu Państwa (w 100 proc.). NOKE będzie miało prawo pierwokupu w ramach wtórnego obrotu koncesjami, na zasadach rynkowych. Zyski NOKE będą przekazywane do budżetu państwa i Węglowodorowego Funduszu Pokoleń.
Środki zgromadzone w Węglowodorowym Funduszu Pokoleń będą przeznaczane na inwestycje długoterminowe.
Ze względu na istotne – gospodarcze i społeczne – znaczenie regulacji planuje się cykliczny przegląd przepisów – pierwszy zostanie przeprowadzony nie później niż w ciągu 5 lat od wejścia w życie ustawy.