Rada Ministrów przyjęła 13 czerwca br. projekt ustawy o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

W ramach przeprowadzonej nowelizacji przepisów ustawowych:
- stworzono podstawy prawne niezbędne do wdrożenia od roku szkolnego 2017/2018 nowego programu dostarczania owoców i warzyw oraz mleka i jego przetworów do placówek oświatowych
W wyniku reformy unijnych programów Wspólnej Polityki Rolnej, wspierających dystrybucję mleka i przetworów mlecznych oraz owoców i warzyw wśród dzieci i młodzieży – od roku szkolnego 2017/2018 dotychczasowe programy dla szkół: „Mleko w szkole” oraz „Owoce i warzywa w szkole” zastąpi jeden wspólny program – program dla szkół.

Ponadto, od 1 września 2017 r. agencją płatniczą, realizującą zadania Unii Europejskiej w Polsce, będzie jedynie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Od 1 września 2017 r. zacznie także działać Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR), który zastąpi zlikwidowane: Agencję Rynku Rolnego (ARR) i Agencję Nieruchomości Rolnych (ANR).
Oznacza to, że od 1 września 2017 r. ARiMR będzie odpowiedzialna za nowy program dla szkół, ale zadania agencji płatniczej dotyczące realizacji tego programu, od 1 września 2017 r. będą wykonywane przez KOWR jako zadania delegowane (zgodnie z ustawą o ARiMR).

Minister rolnictwa i rozwoju wsi będzie odpowiedzialny za przygotowanie i przekazanie Komisji Europejskiej strategii dotyczącej wdrażania nowego programu dla szkół.
- doprecyzowano przepisy dotyczące obowiązku zawierania pisemnych umów na dostarczanie produktów rolnych, mających na celu wzmocnienie pozycji producenta rolnego
Zmieniono przepisy dotyczące obowiązkowego zawierania umów między producentem (rolnikiem) a nabywcą produktów rolnych przy każdej transakcji.
Z obowiązku zawierania umowy pisemnej wyłączono sprzedaż bezpośrednią (dotyczy małych transakcji), dostawy bezpośrednie, rolniczy handel detaliczny oraz producentów będących członkami zorganizowanych osób prawnych (grup producentów i organizacji producentów oraz spółdzielni) – po spełnieniu określonych warunków.
Oprócz formy pisemnej zawarcia umowy między producentem (rolnikiem) a nabywcą, dopuszczono formę elektroniczną i dokumentową. Umowy te trzeba będzie przechowywać 2 lata.

Zróżnicowano także wysokość kar za nabycie produktów rolnych: bez umowy (pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej) – 10 proc. wartości transakcji i do 5 proc. wartości transakcji, ale tylko wtedy, gdy umowa będzie wadliwa.
- zmieniono przepisy ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa, aby lepiej podzielić zadania realizowane przez agencje rolne
Chodzi o podział kompetencji między Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.
Po zmianach zadaniem KOWR będzie: monitorowanie rynku mleka w Polsce (np. prowadzenie rejestru pierwszych podmiotów skupujących mleko krowie), a także realizacja programu wsparcia pszczelarstwa w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz wykonywanie czynności związanych z kwotowaniem produkcji mleka i przekroczeniem kwot produkcyjnych w roku kwotowym 2014/2015.
- doprecyzowano przepisy określające przypadki, w których nie stosuje się zasady konkurencyjności przy ponoszeniu kosztów kwalifikowanych.

Zmiany dotyczą ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszy Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ustawa ta zobowiązuje beneficjentów PROW 2014-2020, którzy zawierają umowy o przyznaniu pomocy po 18 stycznia 2017 r. – do ponoszenia kosztów kwalifikowalnych, zgodnie z zasadą konkurencyjności (wcześniej zasadę tę określały jedynie umowy z beneficjentami). Dla dobra beneficjentów, w nowych przepisach jasno określono, w jakich przypadkach nie będzie stosowana zasada konkurencyjności przy ponoszeniu kosztów kwalifikowanych.

Zasadniczo nowe regulacje mają wejść w życie po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem przepisów dotyczących Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, które zaczną obowiązywać od 1 września 2017 r.