Rzecznik wnosi o stwierdzenie niezgodności z art. 2 w związku z art. 42 ust. 1 Konstytucji RP niektórych przepisów ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.
Jak zauważa RPO, celem składania oświadczeń majątkowych jest ograniczanie nadużyć, których mogą dopuszczać się osoby pełniące funkcje publiczne. - Rzecznik zdaje sobie sprawę z konieczności nakładania tego typu ograniczeń. Przepisy, które wprowadzają ograniczenia wolności i praw jednostek muszą jednak spełniać określone wymogi konstytucyjne – czytamy we wniosku do TK.
Zdaniem RPO wynikająca z art. 2 Konstytucji zasada ochrony obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa opiera się na pewności prawa, a więc takim zespole cech przysługujących prawu, które zapewniają jednostce bezpieczeństwo prawne, mające umożliwić decydowanie o swoim postępowaniu w oparciu o pełną znajomość przesłanek działania organów państwowych oraz konsekwencji prawnych, jakie jej działania mogą pociągnąć za sobą. - Zasada zaufania obywatela do państwa jest związana z zasadą poprawnej legislacji wynikającą z art. 2 Konstytucji. Z zasady poprawnej legislacji Trybunał Konstytucyjny wyinterpretował zasadę określoności prawa, zgodnie z którą każdy przepis prawa, a zwłaszcza dotyczący wolności i praw jednostki lub przewidujący możliwość stosowania wobec niej sankcji, powinien być sformułowany w sposób poprawny, jasny i precyzyjny. Zaskarżony przepis w zakresie, w jakim stanowi, że ustawa ma zastosowanie do osób zajmujących stanowiska „równorzędne pod względem płacowym”, nie spełnia wymogu jasności przepisu z uwagi na niemożność jednoznacznego określenia kręgu tych osób. W przypadku zaskarżonego przepisu interpretacja została przez ustawodawcę pozostawiona stosującym prawo organom władzy publicznej – każdy organ samodzielnie ustala, do których pracowników będą miały zastosowanie ograniczenia wynikające z ustawy antykorupcyjnej – napisano we wniosku do Trybunału Konstytucyjnego.
Według RPO zaskarżona norma jest niezgodna z Konstytucją z uwagi na nieprecyzyjne określenie zakresu podmiotowego zobowiązanych do wykonywania konkretnych obowiązków osób i nałożenia na te osoby sankcji o charakterze represyjnym.
Wniosek do TK ws. przepisów nakładających obowiązek składania oświadczeń majątkowych.pdf
RPO skarży do Trybunału przepisy o oświadczeniach majątkowych
Przepisy nakładające obowiązek składania oświadczeń majątkowych przez funkcjonariuszy publicznych nie precyzują jednoznacznie, kto im podlega. Zdaniem rzecznika praw obywatelskich zbyt duże jest tu pole do interpretacji przez organy władzy. Dlatego RPO przekonuje Trybunał Konstytucyjny do uznania tych przepisów za niekonstytucyjne.