RPO: dlaczego nie można nagrywać rozprawy cywilnej?

Rzecznik praw obywatelskich, prof. Irena Lipowicz wystąpiła do ministra sprawiedliwości w sprawie możliwości utrwalania przez stronę przebiegu rozprawy w procesie cywilnym za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk.

Do RPO wpłynęła skarga od osoby, której przewodnicząca składu orzekającego nakazała wyłączenie urządzenia rejestrującego dźwięk.
Przepisy regulujące przebieg posiedzeń sądowych zostały znowelizowane ustawą z dnia 29 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego. Wynika z ich, że z przebiegu posiedzenia jawnego protokolant sporządza protokół, utrwalając przebieg posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk oraz pisemnie, pod kierunkiem przewodniczącego.
Przepis art. 157 § 1(1) k.p.c. dopuszcza sporządzanie protokołu wyłącznie pisemnie, pod kierunkiem przewodniczącego, jeżeli ze względów technicznych utrwalenie przebiegu posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk nie jest możliwe.
Zdaniem RPO powstaje pytanie, czy w sytuacjach opisanych w art. 157 § 1(1) k.p.c, strona ma prawo do rejestrowania przebiegu jawnego posiedzenia. Obowiązujące przepisy problemu tego jednoznacznie nie rozstrzygają. - Konieczne jest zatem, ze względu na ochronę wolności i praw obywatelskich, uregulowanie dopuszczalności takich działań w przepisach prawa powszechnie obowiązującego - stwierdza rzecznik praw obywatelskich i zwraca się do ministra sprawiedliwości o rozważenie podjęcia stosownej inicjatywy legislacyjnej.
RPO prosi także o poinformowanie o aktualnym stanie prac nad rozporządzeniem mającym określić rodzaje urządzeń i środków technicznych służących do utrwalania dźwięku albo obrazu i dźwięku, sposób sporządzania zapisów dźwięku albo obrazu i dźwięku oraz sposób identyfikacji osób je sporządzających, jak również sposób udostępniania oraz przechowywania takich zapisów.