Rzecznik praw obywatelskich wnosi o rozstrzygnięcie następującego zagadnienia prawnego: "Czy art. 49 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych ma zastosowanie w wypadku naruszenia w piśmie powagi czynności sądowych albo ubliżenia w piśmie skierowanym do sądu temu organowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie?".
Rzecznik twierdzi, że w trakcie sprawowania swojej działalności spotkała się z ujawnionymi w orzecznictwie sądowym rozbieżnościami dotyczącymi tego, czy art. 49 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych ma zastosowanie w razie ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie, dokonanego w piśmie poza rozprawą. Zgodnie z pierwszym z poglądów wyrażanych w orzecznictwie, należy opowiedzieć się za szeroką wykładnią omawianego przepisu.
Odmienne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 25 marca 2003 r. (sygn. I KZP 1/03) stwierdzając, że przepis ten nie ma zastosowania w wypadku naruszenia w piśmie powagi czynności sądowych albo ubliżenia w piśmie skierowanym do sądu temu organowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie.
Również zdaniem Rzecznika stosowanie kary porządkowej powinno być ograniczone do przypadków ubliżenia dokonanego na rozprawie sądowej. Brak możliwości ukarania karą porządkową osoby, która narusza powagę sądu lub ubliża sądowi w piśmie procesowym lub innym piśmie, które powstało poza rozprawą lub nie zostało na niej wykorzystane, nie wyklucza pociągnięcia tej osoby do odpowiedzialności karnej lub za wykroczenie w wypadku, gdy czyn będzie zawierał znamiona przestępstwa lub wykroczenia.