Grunty rolne powinny być traktowane jako dobro wspólne, pozostające pod ochroną władz publicznych (jak trafnie odnotowano w uzasadnieniu opiniowanego projektu).
Ziemia - dobro wspólne
Obrót gruntami i rolnymi może – i powinien – być regulowany przez państwo. Jak zaznacza Rada Legislacyjna nie dochodzi tu do bezpośredniej ingerencji w wolności lub prawa jednostek. Nie istnieje również konstytucyjnie chronione prawo jednostki „do nabycia własności” od państwa - dodaje Rada Rada Legislacyjna stwierdza, że projektodawca jest upoważniony do generalnego wyłączenia na pewien czas sprzedaży pewnej kategorii nieruchomości należących do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (art. 1 opiniowanego projektu). Tego typu decyzja ma charakter polityczny i nie podlega ocenie z punktu widzenia wolności lub praw jednostek.
Minister wyraża zgodę
Jednak wątpliwość – co do zgodności z Konstytucją – budzi treść art. 2 ust. 2 projektu. Przepis ten pozwala ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi na wyrażenie zgody na sprzedaż nieruchomości – a więc na odstąpienie od zasady ustawowej określonej w art. 1 – w zasadzie bez jakichkolwiek ograniczeń materialnoprawnych, czy proceduralnych. Za takie ograniczenia trudno uznać wymóg uprzedniego wniosku Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, czy przesłankę „uzasadnienia względami społeczno-gospodarczymi”- dodaje Rada.
Ingerencja w prawo własności
Inna wątpliwość to zakaz przenoszenia własności nieruchomości nabytej od ANR przez okres 10 lat oraz do osobistego (w przypadku osób fizycznych) prowadzenia działalności rolniczej w tym czasie. Przedstawione zobowiązania nabywcy nieruchomości stanowią daleko idącą ingerencję w jego wolności i prawa konstytucyjne. Ograniczają bowiem uprawnienie do rozporządzania i do korzystania z przedmiotu własności. Ingerencję tę należy jednak uznać – co do zasady – za zgodną z zasadą proporcjonalności, mając na uwadze legitymowany konstytucyjnie cel ograniczeń (art. 23 Konstytucji). W szczególności projektodawca nie wyłącza bezwzględnie możliwości zbycia nieruchomości przez okres 10 lat. Przeniesienie własności jest możliwe – po pierwsze – na rzecz zstępnego lub przysposobionego, bądź krewnego w linii bocznej, lub – po drugie – za zgodą Agencji
| Dowiedz się więcej z książki | |
Prawo rolne
|
|