Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów Prezes UOKiK ma możliwość nakładania na przedsiębiorców kar finansowych za praktyki ograniczające konkurencję, w tym za nadużycie pozycji dominującej i zawieranie niedozwolonych porozumień. Polityka konkurencji na lata 2008-2010 zakłada, że jednym z priorytetów Urzędu jest zwiększenie efektywności działań organu antymonopolowego. W tym celu niezbędne jest również surowsze karanie przedsiębiorców naruszających zasady uczciwej rywalizacji rynkowej. Zgodnie z ustawą antymonopolową maksymalna wysokość sankcji nie może przekroczyć 10 proc. przychodów w roku poprzedzającym wydanie decyzji.

Od 1 stycznia 2009 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stosuje wytyczne w sprawie ustalania wysokości kar pieniężnych nakładanych na przedsiębiorców naruszających prawo antymonopolowe. Mają one na celu zwiększenie transparentności w zakresie metodologii ustalania sankcji. W ocenie Urzędu wyjaśnienia wskażą przedsiębiorcom na sposoby ustalania sankcji przez organ antymonopolowy, którą mogłoby być zagrożone działanie niezgodne z prawem.

Najpoważniejszymi, a zarazem najdotkliwiej karanymi przez Urząd są horyzontalne ograniczenia konkurencji – tzn. takie do których dochodzi na tym samym poziomie handlu czy świadczenia usług, np. porozumienie cenowe producentów czy zmowa pomiędzy uczestnikami przetargu, oraz nadużycie pozycji dominującej mające na celu lub prowadzące do wyeliminowania całej konkurencji tzn. wszystkich znaczących konkurentów. Z kolei kary pieniężne nakładane przez UOKiK na przedsiębiorców w przypadku m.in. ustalania cen odsprzedaży towarów lub usług czy nadużywania pozycji dominującej prowadzącego do istotnego ograniczenia konkurencji na rynku, są nieco niższe. Oprócz szkodliwości naruszenia Prezes Urzędu, ustalając wysokość kary finansowej, bierze pod uwagę korzyści dla przedsiębiorcy wynikające z naruszenia przez niego prawa lub wpływ danej praktyki na rynek. Na wielkość sankcji ma również wpływ czas trwania antykonkurencyjnych zachowań przedsiębiorcy.

Ustalając ostateczną kwotę Prezes Urzędu może wziąć pod uwagę także okoliczności łagodzące – np. zaprzestanie praktyki przed wszczęciem postępowania przez UOKiK, działanie pod przymusem, dobrowolne usunięcie skutków naruszenia, jak i dodatkowo obciążające przedsiębiorcę, w tym: rola lidera lub inicjatora praktyki czy wcześniejsze naruszenia zakazu praktyk ograniczających konkurencję.

Jednocześnie przypominamy, że do 15 stycznia trwają konsultacje w sprawie analogicznych wytycznych w odniesieniu do przedsiębiorców naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Oficjalne źródło: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów