Prokuratura Europejska jest niezależnym organem Unii właściwym do spraw dochodzenia i ścigania przestępstw naruszających interesy finansowe Unii, takich  jak  oszustwa, korupcja, transgraniczne oszustwa w zakresie VAT przekraczające 10 mln EUT, a także stawiania przed sądem ich  sprawców. 
W tym celu Prokuratura Europejska ma prowadzić dochodzenia, wnosić oskarżenia i występować w charakterze oskarżyciela przed właściwymi sądami państw członkowskich. Prokuratura Europejska ma siedzibę w Luksemburgu. Obecnie w tej  formie  wzmocnionej  współpracy  uczestniczą 22 państwa  członkowskie: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niderlandy, Niemcy, Portugalia,  Republika Czeska, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Włochy. 

Czytaj w LEX: Stefaniak-Dąbrowska Monika, Wzajemne uznawanie orzeczeń nakładających kary pieniężne w świetle standardów procesowych Unii Europejskiej >

Polska odmówiła przystąpienia do tej instytucji. Zastrzeżenia polskich władz wobec Prokuratury Europejskiej dotyczyły  m.in. jej proponowanych uprawnień w kwestii zwalczania oszustw związanych z VAT. Polscy dyplomaci argumentowali, że jest to kompetencja państw członkowskich, a skuteczność Prokuratury Europejskiej wniosłaby niewielką wartość dodaną w tej kwestii.

Czytaj: Będzie Prokuratura Europejska, ale bez Polski>>
 

Jak przypomniano podczas poniedziałkowego zgromadzenia, za  obopólną  zgodą  Parlamentu  Europejskiego i Rady  Unii  Europejskiej z 16 października 2019 r. na  stanowisko  Europejskiego  Prokuratora  Generalnego powołana została Rumunka Laura Codruţa Kövesi. Natomiast decyzją z 27 lipca 2020 r. Rada Unii Europejskiej powołała także pierwszych prokuratorów europejskich w Prokuraturze Europejskiej. 

Czytaj w LEX: Przegląd najnowszych wyroków TSUE w sprawach karnych >

 

Na posiedzeniu inauguracyjnym Europejska Prokurator Generalna oraz prokuratorzy europejscy w Prokuraturze Europejskiej zobowiązali się uroczyście do wypełniania obowiązków przypisanych  ich  stanowiskom.  
Uroczyste  zobowiązanie  podjęli: Laura  Codruţa  Kövesi (RO), Frédéric  Baab  (FR),  Cătălin-Laurențiu Borcoman (RO), Jaka Brezigar (SI), Danilo Ceccarelli (IT), Gatis Doniks (LV), Yvonne Farrugia (MT), Teodora Georgieva (BG),Daniëlle Goudriaan (NL), José Eduardo Guerra (PT), Petr Klement (CZ), Tomas Krušna (LT), Tamara Laptoš (HR), Katerina Loizou (CY), Ingrid Maschl-Clausen (AT), Juraj Novocký (SK), Andrés Ritter (DE), Maria Concepción Sabadell Carnicero (ES), Gabriel  Seixas  (LU),  Kristel  Siitam-Nyiri  (EE),  Harri  Tiesmaa  (FI),  Yves  Van  Den  Berge  (BE)iDimitrios Zimianitis (EL). 

Zobowiązanie ma następującą treść: „Uroczyście zobowiązuję się pełnić moje funkcje w pełni niezależnie, w interesie całej Unii; nie zwracać się o instrukcje do żadnej osoby ani podmiotu spoza Prokuratury Europejskiej ani nie przyjmować  od  nich  poleceń. Ponadto  zobowiązuję  się przestrzegać obowiązku  zachowania poufności wszelkich informacji znajdujących się w posiadaniu Prokuratury Europejskiej”.

Czytaj także: IT w służbie przestępców - KE tworzy strategię, Polska ma luki w przepisach>>