Projekt obligujący komornika do zwrotu opłaty egzekucyjnej już w Sejmie

Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, która zobowiąże komorników do zwrotu dłużnikowi pobranej opłaty za egzekucję świadczeń pieniężnych, po przedstawieniu stosownego orzeczenia.

Projektowana ustawa doda przepis, który pozwoli dłużnikowi wystąpić o niepobieranie lub zwrot opłaty egzekucyjnej, jeżeli przedstawi komornikowi orzeczenie pozbawiające tytuł wykonawczy wykonalności i jeżeli przyczyną pozbawienia nie będzie fakt spełnienia przez dłużnika świadczenia. Dzięki temu dłużnik odzyska opłatę w sytuacji, gdy umorzenie postępowania egzekucyjnego spowodowane zostało bezczynnością wierzyciela.

Dodatkowo nowelizacja obniżyć ma kwotę minimalnej opłaty obniżyć z 1/10 do 1/20 przeciętnego wynagrodzenia, tak by minimalna opłata w przypadku umorzenia postępowania, nie była wyższa, niż sytuacji, gdy okazało się ono skuteczne.

Nowelizacja dostosuje przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r. (sygn. akt P 13/11). W wyroku tym Trybunał rozstrzygnął kwestię pobierania opłat w przypadku umorzenia egzekucji z powodu bezczynności wierzyciela (art. 823 k.p.c.). TK w wyroku przyznał, że w wypadkach, w których komornik po wszczęciu postępowania egzekucyjnego a przed jego zawieszeniem przedsięwziął czasochłonne i pracochłonne czynności zmierzające do wyegzekwowania roszczenia, powinien mieć prawo do opłaty egzekucyjnej. Za niezgodne z ustawą zasadniczą uznał jednak określenie dolnej granicy pobieranej opłaty, tj. pobieranie od dłużnika opłaty stosunkowej w wysokości nie niższej niż dziesięć procent wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w każdym wypadku umorzenia zawieszonego wcześniej postępowania egzekucyjnego.

Krajowa Rada Komornicza zanegowała potrzebę nowelizacji ustawy, zwracając uwagę na nadmierne obciążenie komornika odpowiedzialnością za wynik postępowania. Z kolei Sąd Najwyższy stwierdził, że właściwszym kierunkiem byłoby uzależnienie wysokości opłaty od nakładu pracy komornika (wiązałoby się to z generalną zmianą systemu opłat komorniczych).

W projekcie nie uwzględniono propozycji ministra sprawiedliwości, by dłużnik mógł zażądać odstąpienia od pobierania albo zwrotu opłaty także w przypadku, gdy tytuł wykonawczy upadnie z innych przyczyn, niż na skutek pozbawienia go wykonalności.