Sejm zajmie się nim podczas rozpoczynającego się we wtorek posiedzenia.
Skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu projekt skraca podstawowe terminy przedawnienia. Ogólny termin będzie wynosił sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, tak jak dotychczas, trzy lata.
W projektowanym art. 118 k.c. przewidziano odmienny od obecnego, sposób liczenia upływu terminu przedawnienia - bieg terminu przedawnienia będzie się kończył z upływem ostatniego dnia roku kalendarzowego. W istocie zatem terminy przedawnienia zostaną wydłużone o czas do końca roku kalendarzowego. Reguła ta nie będzie jednak dotyczyć terminów przedawnienia krótszych niż dwa lata.
Skrócenie okresu przedawnienia do sześciu lat dotyczyć będzie też roszczeń stwierdzonych prawomocnie orzeczeniem sądu lub ugodą sądową (zmieniony art. 125 § 1 k.c.). Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmować będzie świadczenia okresowe, roszczenia o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawni się z upływem trzech lat.
Projekt zawiera rozwiązania szczególne odnoszące się do przedawnienia roszczeń przysługujących przeciwko konsumentom. Zgodnie z nowym art. 117 § 21 k.c. przedsiębiorca nie będzie mógł dochodzić roszczeń przeciwko konsumentowi, które uległy przedawnieniu. Z chwilą upływu terminu przedawnienia roszczenie przeciwko konsumentowi przekształci się zatem w zobowiązanie niezupełne i nie będzie możliwa jego przymusowa realizacja. Ma to zapewnić konsumentowi, jako słabszej stronie stosunku prawnego niezbędną ochronę - w sporze z konsumentem o przedawnione roszczenie, sąd oddali powództwo przedsiębiorcy, choćby nawet pozwany konsument nie podniósł zarzutu przedawnienia. W wyjątkowych przypadkach po rozważeniu interesów obu stron, sąd będzie mógł nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia, jeżeli wymagałyby tego względy słuszności. Projekt przewiduje, że sąd powinien wówczas wziąć pod uwagę: długość terminu przedawnienia, długość okresu od upływu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia oraz charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.
Postępowanie cywilne >>
Znaczenie projektowanych zmian dla stosunków cywilnoprawnych wymogło na autorach projektu przygotowanie szczegółowych regulacji intertemporalnych. I tak, do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie proponowanych zmian i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, będzie się stosować od tej chwili nowe przepisy o przedawnieniu. Gdyby się jednak okazało, że zgodnie z nowymi przepisami termin przedawnienia będzie krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpocznie się z dniem wejścia w życie zmian. Jeżeli jednak przedawnienie rozpoczęte przed dniem wejścia w życie zmian nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, przedawnienie nastąpi z upływem tego wcześniejszego terminu. Inną zasadę projekt przewiduje względem konsumentów, których roszczenia powstały przed wejściem w życie proponowanych zmian - ich roszczenia przedawnią się w dotychczasowym, dłuższym okresie. Nowe przepisy znajdą w ich przypadku zastosowanie, gdy roszczenie uległo już przedawnieniu, ale konsument nie miał jeszcze okazji zgłosić zarzutu przedawnienia. W razie procesu, sąd weźmie fakt przedawnienia roszczenia pod uwagę, bez względu na zarzut pozwanego, przy czym będzie mógł nie uwzględnić przedawnienia ze względów słuszności.
Zmiany mają wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.