Prof. Lipowicz za wyrównaniem uprawnień aplikantów i radców czekających na zaprzysiężenie

Prof. Irena Lipowicz, RPO zwraciła się do ministra sprawiedliwości o wprowadzenie niezbędnych zmian w przepisach prawa w celu jednoznacznego uregulowania sytuacji osób, które odbyły już aplikację, ale nie złożyły przysięgi radcowskiej.

W związku ze skargami wpływającymi do Rzecznika Praw Obywatelskich po raz kolejny ujawnił się problem statusu prawnego osoby, która uzyskała zaświadczenie o ukończeniu aplikacji radcowskiej, a nie przystąpiła jeszcze do egzaminu końcowego.
Rzecznikowi znane jest stanowisko Ministerstwa Sprawiedliwości z 27 stycznia 2012 r. (sygn. pisma DNAP-II-023-62/11/AK) przedstawione Prezesowi Krajowej Rady Radców Prawnych, iż status aplikanta radcowskiego traci osoba, która ukończyła aplikację radcowską i uzyskała zaświadczenie o jej odbyciu. W rezultacie osoba taka nie może zastępować radcy prawnego w sądzie. Nie może też sporządzać i podpisywać pism procesowych.
W ocenie Rzecznika zagadnienie statusu osób, które uzyskały zaświadczenie o ukończeniu aplikacji powinno w sposób nie budzący wątpliwości zostać rozstrzygnięte przez ustawodawcę. Przy czym - jak się wydaje - to rozstrzygnięcie powinno zmierzać w kierunku zapewnienia tej kategorii podmiotów (przynajmniej do momentu przystąpienia do egzaminu, a w przypadku jego zdania także do momentu złożenia ślubowania) takich uprawnień jakie przysługiwały im w toku odbywania aplikacji.
Problem, który jest sygnalizowany na tym tle Rzecznikowi dotyczy bowiem także wyznaczenia daty ślubowania dla osób, które zdały egzamin radcowski i złożyły wnioski o wpis na listę radców prawnych. W obowiązujących przepisach prawa brak jest bowiem maksymalnego terminu, jaki może upłynąć od dnia złożenia wniosku o wpis, a wyznaczeniem ślubowania.

Przykładowo w roku 2011 ślubowanie dla osób, które zdały egzamin radcowski odbyło się w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Lublinie w dniu 5 sierpnia 2011 r., zaś w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Opolu w dniu 4 listopada 2011 r. Oznacza to w praktyce, że od momentu uzyskania zaświadczenia o ukończeniu aplikacji aż do momentu złożenia ślubowania
zainteresowane osoby nie mogą wykonywać zastępstwa procesowego. Ich sytuacja w tym zakresie jest więc gorsza niż sytuacja aplikantów.
Prof. Irena Lipowicz zwraciła się do ministra sprawiedliwości o  wprowadzenie niezbędnych zmian w przepisach prawa w celu jednoznacznego uregulowania sytuacji osób, które odbyły juz aplikację.